EN |
VN
Nếu đang đọc bài viết này, nhiều khả năng bạn cũng dành những sự quan tâm nhất định đối với lĩnh vực kinh doanh và những người khởi nghiệp. Làm việc với những con người có cùng tư tưởng, được làm thứ yêu thích, là chính mình và kiếm sống bằng chính công việc đã chọn? Có ai mà không muốn được như vậy chứ?
Kiểu suy nghĩ này dường như đang trở nên rất thịnh hành ở hầu khắp các khu vực trên thế giới, khi “hiện tượng” khởi nghiệp rất phổ biến. Lần lượt các ngành công nghiệp, dịch vụ được thử thách bởi những nhóm người làm việc chăm chỉ, tràn đầy nhiệt huyết, động lực, lạc quan; những người muốn thấy mọi thứ được hoàn thành một cách khác biệt. Không quan trọng liệu rằng đó là chỗ ngồi trong toa lét hay tàu tên lửa, chuẩn mực “Dream it, do it” (mơ về nó, làm nó) dường như có một lực hấp dẫn vô cùng lớn.
Nên như vậy! Thật dễ dàng để tưởng tượng về một tương lai không quá xa – nơi thứ chúng ta đang gọi là “startup” đơn giản trở thành một tiêu chuẩn về cách mà mọi người kết nối với thế giới để tạo ra giá trị. Lối tư duy này có lẽ sẽ tồn tại khắp nơi và các công cụ cần thiết cũng trở nên thừa thãi. Quả thật, chúng ta dường như ở nơi bắt đầu của thứ mà sẽ được nhìn lại như là thời điểm của một sự thay đổi có tính quyết định về cách mà mọi người làm việc và những gì mà họ đang phát triển.
Mọi người nói tôi quá cường điệu về vấn đề này nhưng làm thế nào mà bạn không cảm thấy hào hứng bởi sự thúc giục của một nhóm người nhìn thấy vấn đề và thay vì phàn nàn, viết blog, làm ngơ hoặc bất cứ thứ gì khác thì họ lại tập trung vào công việc để tìm ra một giải pháp?
Bạn không bao giờ thay đổi được mọi thứ bằng cách đấu tranh với sự thật hiện hữu. Để thay đổi một thứ gì đó, bạn cần xây dựng một hình mẫu mới mà có thể khiến cho cái đang tồn tại trở nên lỗi thời (Buckminster Fuller).
Phỏng vấn các nhà sáng lập
Đó là một trong những lý do tôi bắt đầu phỏng vấn những người khởi nghiệp ở Thượng Hải. Mặc dù dường như luôn có rất nhiều vấn đề đáng lo ngại đang diễn ra trên thế giới nhưng tôi vẫn muốn lựa chọn những người mà tập trung hoàn toàn vào quá trình và sẵn sàn tham gia vào việc giúp cho một phần nhỏ (hoặc lớn) của thế giới trở nên tốt đẹp hon.
Thực tế, các doanh nhân công nghệ hoàn toàn bình thường.
Sau khi đã có rất nhiều buổi trò chuyện, thường kéo dài khoảng vài giờ thì tôi đã bắt đầu nhận ra một vài thứ. Các doanh nhân công nghệ không phải là một vài người được lựa chọn sinh ra đã là thiên tài hay có năng khiếu bẩm sinh – những người đang sống với vận mệnh như những “siêu nhân” với thành quả vượt trội so với người khác. Thực tế, họ hoàn toàn bình thường.
Nếu đến bây giờ bạn vẫn chưa nhận ra điều này thì có lẽ, tôi may mắn được nằm trong số ít những người ủng hộ lớn nhất cho cộng đồng khởi nghiệp. Nhưng đôi khi, tôi cũng sợ rằng ngày càng nhiều người không thể tham gia vào xu hướng này bởi vì họ cảm thấy mình không có các kỹ năng code cần thiết, thiết lập mạng lưới mối quan hệ, nhà đồng sáng lập, chỉ số IQ, nguồn lực tài chính, kế hoạch kinh doanh, phương tiện truyền thông, may mắn… hay nhiều thứ khác nữa.
Điều bí mật
Tuy nhiên, sau khi trò chuyện với rất nhiều nhà sáng lập startup thì tôi đã biết điều bí mật đó là gì – một điểm cốt lõi tách biệt những người đứng ngoài cuộc (những người chỉ quan sát) và những người sẵn sàng lao vào thứ vô định – đó là sự cam kết (commitment).
Là những người quan sát, chúng ta chỉ có thể nhìn thấy mọi thứ từ góc nhìn bên ngoài và để có thể quan sát chúng, chúng ta cũng phải vượt qua nghi thức của những gì đang diễn ra thực sự, có nghĩa là bản thân mỗi người chỉ nhìn thấy kết quả cuối cùng.
Chúng ta thường cho kết quả có được là nhờ động lực đằng sau nó nhưng không ai nhìn thấy sự hỗn loạn của những thứ xuất hiện đầu tiên. Chúng ta không nhìn thấy những nỗ lực thất bại hay việc lặp lại các sai lầm, sự nhầm lẫn, xáo trộn về cảm xúc và tự nghi ngờ bản thân, những tác động của hơn 1 triệu người khác, các tranh cãi và một con số dường như vô hạn những thứ khác mà đã được sắp đặt sẵn từ trước bất chấp kết quả thấy được là gì.
Thế nên, điều tôi muốn nói ở đây là những doanh nhân mà tôi đã có cơ hội được phỏng vấn là những người bình thường. Họ đã trải qua tất cả những thử thách giống nhau và đều phải đối mặt với cùng một giọng nói nhỏ đầy khó chịu trong đầu như bạn vậy. Không hề có con đường nào dễ dàng cho họ mặc dù “tiểu sử của các nhà sáng lập” trên TechCrunch thật hào nhoáng hay các tiêu đề báo chí “giật tít” funding round (giá trị một vòng gọi vốn) của họ lớn đến cỡ nào.
Điều khiến những con người này trở nên đặc biệt đó chính là họ đã tạo ra sự cam kết đó.
Tại sao lại như vậy?
Mặc dù không ai biết chính xác họ đã làm những gì, mặc dù không sẵn sàng, mặc dù không biết rồi sẽ đi về đâu, mặc dù có những lý do mà bất cứ ai trong chúng ta khi mới bắt đầu kinh danh (hoặc tham gia vào giai đoạn đầu đầy thử thách của một nhóm startup) cũng có nhưng họ vẫn xông pha và tạo ra sự cam kết với chính mình để tìm ra đường đi của họ.
Sự cam kết đó là thứ đã giúp họ trở nên vĩ đại chứ không phải là điều ngược lại.
Một cách đơn giản, thứ tôi học được từ những con người này đó là các doanh nhân tài giỏi không tài giỏi bởi vì họ luôn biết điều họ cần làm mà họ tài giỏi bởi vì họ biết cách làm giảm nhẹ bổn phận luôn phải làm thứ gì đó mà họ tự áp đặt cho bản thân mình.
Sau sự cam kết đó là thời điểm mà điều kỳ diệu sẽ xảy ra, khi những người này đi từ việc giống như bao người khác trở thành những người bắt đầu kỳ vọng nhiều hơn về chính họ, bắt đầu nỗ lực để cải thiện thứ họ đang làm, bắt đầu điều chỉnh cuộc đời họ theo hướng đạt được những mục tiêu và với mỗi cuộc chạy vượt rào sẽ góp phần tăng cường sự quyết tâm và niềm tin của họ vào chính họ.
Một khi bạn ra quyết định thì cả vũ trụ sẽ hiệp lực để khiến nó xảy ra. Ralph Waldo Emerson.
Thế nên, nếu tôi học được thứ gì trong các buổi thảo luận với những con người này thì đó là hãy vồ vập lấy sự không chắc chắn, chấp nhận sai lầm là một phần bất biến của quá trình, hãy đối xử nhẹ nhàng với bản thân nhưng luôn tìm cách cải thiện, kết nối với thứ gì đó ý nghĩa và quan trọng nhất là hãy CAM KẾT 100% sẽ đạt được chúng.
