EN |
VN
Trong chúng ta liệu có ai thích bị phê bình không?
Tôi dám cá là không, vì hầu hết mọi người sẽ “xù lông” lên khi bị một ai đó phê bình, đặc biệt là còn bị phê bình trước mặt nhiều người thì có lẽ là một điều hết sức tồi tệ khiến bạn cảm thấy đau khổ.
Ai cũng có nhận thức riêng về tầm quan trọng của chính mình. Tất cả chúng ta đều cần được trân trọng và cần cảm thấy nỗ lực và hành động của mình được đánh giá cao.
Lời phê bình có thể khiến chúng ta đánh giá thấp sự tồn tại cũng như hành động của mình. Những lời phê bình thiếu suy nghĩ có thể khiến bạn nghi ngờ chính mình và tầm quan trọng của bản thân.
Khi biết sự phê bình người khác có thể làm họ đau khổ, tổn thương như thế nào, có thể bạn sẽ nghĩ rằng mình chỉ cần tránh nhận xét hay phê bình người khác là xong. Trong cuộc sống không ai muốn làm người khác đau khổ hay làm họ nghi ngờ về giá trị của chính bản thân mình chứ?
Thế nhưng thật tiếc rằng, những điều bạn nghĩ đó chỉ là trong suy nghĩ thôi, chứ trên thực tế thì làm sao chúng ta có thể tránh phê bình người khác được. Rất nhiều tình huống cần đến sự phê bình, đôi khi lời phê bình là một điều bắt buộc phải làm.
Điều quan trọng khi phê bình ở đây là làm sao cho người nghe họ không cảm thấy bị tổn thương, bị công kích. Những lời phê bình đó giúp họ nhận ra lỗi sai của mình để sửa, chứ không phải là hận thù cá nhân.
Để phê bình người khác mà không sợ làm họ mất lòng thì bạn cần làm theo 4 cách dưới đây. Chắc chắn người bị phê bình sẽ nhận ra lỗi sai và biết ơn bạn vì lời nhận xét cũng như học được điều gì đó từ nó.
1. Khen trước đám đông, phê bình riêng với cá nhân
Bên cạnh việc bạn sẽ nói gì, thì thời điểm nói cũng vô cùng quan trọng đối với người nghe.
Trước mặt đám đông, ai chả muốn nhận được những lời khen ngợi để mọi người cảm thấy ngưỡng mộ, tôn trọng bạn. Còn những lời phê bình thì thật sự là một điều tồi tệ với họ. Vậy nên hãy tìm một chỗ kín đáo để giữ thể diện cho họ nhé.
Khi muốn phê bình một ai đó, bạn hãy chọn thời gian thích hợp để nói cho họ biết, hãy xem người nghe có ở trong tâm thế sẵn sàng chấp nhận chỉ trích. Nếu họ có vẻ tức giận hay buồn bực, thì lời phê bình của bạn sẽ phản tác dụng, chỉ khiến họ khó chịu thêm, mà còn làm tăng khả năng họ bác bỏ và chống lại bạn.
2. Phê bình một cách tích cực trong lời nói lẫn thái độ
Hầu hết những lời phê bình không phải là một điều hay và tốt đẹp gì. Vậy nên, nhiều người khi nói lời phê bình thường thẳng như ruột ngựa, nói ra hết không vòng vo.
Nhưng bạn có biết cách phê bình này thật sự là tàn nhẫn đối với người nghe không? Nếu bạn muốn đối phương tiếp nhận những lời phê bình trong thoải mái và ghi nhớ những lời bạn nói thì tốt nhất bạn phải cho họ thấy rằng bạn không chỉ nhận ra những điểm chưa tốt ở họ. Sau khi phê bình thì hãy trò chuyện và nói lên những đức tính tốt của họ. Hãy chắc chắn rằng bạn khen một cách chân thành và đúng sự thật. Tránh bất cứ sự tâng bốc không cần thiết nào để xoa dịu lời phê bình.
3. Tập trung vào vấn đề, không công kích vào con người
Trong chúng ta, không ai thích mình bị công kích cá nhân. Ngay cả khi họ làm việc gì đó sau, họ vẫn muốn biện hộ cho hành động của mình.
Vậy nên, nếu bạn muốn nói về sai lầm của một ai đó, tốt nhất bạn nên đặt một khoảng cách về tâm lý giữa lỗi lầm và người phạm lỗi.
Trong những tình huống với đời sống cá nhân, hãy làm lời phê bình không tập trung vào việc họ là “người xấu”, giúp họ hiểu được hành động của họ ảnh hưởng đến người khác như thế nào.
4. Đưa ra gợi ý chứ không dạy đời
Giáo huấn, lên mặt dạy đời người khác có lẽ là những việc làm khiến nhiều người thấy khó chịu nhất trong cuộc sống. Những điều này chắc chắn sẽ không có ích với người nghe, điều này chỉ làm cho họ cảm thấy khó chịu hơn, khiến họ cảm thấy mình bị đối xử như một đứa trẻ.
Vậy nên khi muốn cho người khác biết làm thế nào để cải thiện vào lần sau, quan trọng là bạn phải tỏ ra muốn giúp đỡ họ chứ không phải dạy đời họ.
Khi đưa ra gợi ý, hãy dùng từ ngữ tích cực, như, “Bạn có thể làm thế này” thay vì, “Bạn phải làm thế này”.
Hãy nhớ rằng một khi người đối diện cảm thấy bị tổn thương trước những lời phê bình từ bạn chắc chắn họ sẽ chẳng muốn nghe những gì bạn nói chứ đừng có nói là khuyên bảo họ.
