Trái phiếu Chính phủ (Government bonds) là gì?

Trái phiếu Chính phủ

Khái niệm

Trái phiếu Chính phủ hay trái phiếu Nhà nước trong tiếng Anh gọi là: Government bonds.

Trái phiếu chính phủ do chính phủ hoặc những ngành đặc biệt như ngành giao thông, bưu điện, xi măng, điện được Chính phủ uỷ quyền phát hành. Những trái phiếu này được phát hành nhằm bù đắp sự thiếu hụt Ngân sách Nhà nước hoặc để xây dựng các công trình công cộng hoặc để giải quyết những khó khăn về tài chính. 

Trái phiếu chính phủ là “giấy nhận nợ” của chính phủ.

Nếu trái phiếu Chính phủ được phát hành trong nước thì đó là một bộ phận hình thành những khoản nợ trong nước. Nếu trái phiếu Chính phủ được phát hành tại nước ngoài thì hình thành một khoản nợ nước ngoài. 

Trái phiếu Chính phủ được bảo đảm chắc chắn bởi uy tín của chính phủ và tài sản quốc gia, trái phiếu chính phủ có khả năng cầm cố và chuyển nhượng. Các tổ chức nhân đạo, các tổ chức tôn giáo, các công ty phục vụ cho mục đích công cộng thường được ưu tiên mua trước và được miễn giảm lệ phí giao dịch. 

Hệ thống ngân hàng thương mại là người trợ giúp đắc lực của Nhà nước trong quá trình phát hành và thanh toán trái phiếu Chính phủ.

Đặc điểm trái phiếu Chính phủ

Kì hạn:

Trái phiếu Chính phủ có kì hạn chuẩn là 03 năm, 05 năm, 07 năm, 10 năm , 15 năm, 20 năm, 30 năm và 50 năm; các kì hạn khác do Bộ trưởng Bộ Tài chính quyết định.

Mệnh giá phát hành:

Trái phiếu Chính phủ có mệnh giá là 100.000 đồng hoặc là bội số của 100.000 đồng.

Đồng tiền phát hành, thanh toán:

Đồng tiền phát hành, thanh toán là đồng Việt Nam. Trường hợp phát hành trái phiếu Chính phủ tại thị trường trong nước bằng ngoại tệ, đồng tiền phát hành, thanh toán là ngoại tệ tự do chuyển đổi.

Hình thức trái phiếu:

Trái phiếu Chính phủ được phát hành dưới hình thức chứng chỉ, bút toán ghi sổ hoặc dữ liệu điện tử tùy thuộc vào phương thức phát hành.

Lãi suất:

Trái phiếu được phát hành theo lãi suất cố định, lãi suất thả nổi hoặc lãi suất chiết khấu theo thông báo của Kho bạc Nhà nước.

Phương thức thanh toán lãi, gốc:

Tiền lãi được thanh toán theo định kì 06 tháng một lần, hoặc 12 tháng một lần, hoặc thanh toán 01 lần vào ngày đáo hạn cùng với thanh toán gốc.

Tiền gốc được thanh toán 01 lần vào ngày đáo hạn hoặc thanh toán trước hạn theo thông báo của chủ thể phát hành đối với từng đợt phát hành.

Phương thức phát hành:

Trái phiếu Chính phủ được phát hành theo phương thức đấu thầu phát hành, bảo lãnh phát hành và phát hành riêng lẻ.

(Tài liệu tham khảo: Giáo trình Thị trường Chứng khoán, NXB Tài chính. Nghị định 95//NĐ-CP)