EN |
VN
1. Công thức RED trong phản biện là gì?
Đây là mô hình tập trung vào 3 yếu tố chính để tư duy phản biện: Nhận diện suy luận, đánh giá lý luận, đưa ra kết luận.
Nhận diện suy luận (Recognize Assumptions)
Đây là khả năng tách hiện thực khách quan ra khỏi ý kiến chủ quan. Ta thường dễ dàng tin ngay vào những gì người khác nói khi họ nói thuyết trình hoặc bình luận với vẻ tự tin như thể điều họ nói là đúng, cho dù chẳng có tí bằng chứng nào chứng minh điều đó cả. Chú ý và đặt câu hỏi với những thông tin được cung cấp sẽ giúp ta nhận thấy những lỗ hổng thông tin hoặc những yếu tốt phi logic.
Đánh giá lý luận (Evaluate Arguments)
Nghệ thuật của việc đánh giá lý luận bao gồm đánh giá thông tin một cách khách quan và chuẩn xác, đặt câu hỏi với những dẫn chứng kèm theo để tìm hiểu xem liệu có bao nhiêu phần cảm tính ảnh hưởng đến luận cứ đưa ra. Những rào cản chung ảnh hưởng đến việc đánh giá bao gồm thành kiến, để cảm xúc của bản thân hay người khác làm ảnh hưởng đến sự khách quan. Ta thường có xu hướng nhảy ngay vào kết luận để tránh mâu thuẫn. Nhưng việc giữ cái nhìn khách quan và phân tích căn cứ của từng lý lẽ sẽ giúp ta đi đến kết luận chính xác hơn.
Đưa ra kết luận (Draws conclusions)
Những người sở hữu kỹ năng tổng hợp những thông tin đến từ nhiều nguồn và đưa ra nhận định phù hợp với những căn cứ họ có không bao giờ đưa ra những kết luận không phù hợp, vượt quá những gì mà chứng cứ có thể chứng minh. Hơn nữa, họ sẽ thay đổi quan điểm của mình khi những chứng cứ cho thấy đó là điều phải làm. Họ thường được xem là có khả năng đánh giá tốt và họ luôn luôn đưa ra những quyết định đúng đắn.
2. Tầm quan trọng của tư duy phản biện
Tư duy phản biện cần thiết cho mọi lĩnh vực
Bất kể bạn làm trong ngành nghề,lĩnh vực nào thì khả năng tư duy phản biện cũng rất quan trọng và cần thiết. Bởi vì khả năng suy nghĩ rõ ràng, đưa ra lập luận sắc bén có thể giúp các vấn đề được giải quyết đúng đắn. Có thể coi đó là “tài sản” quý giá, giúp bạn trên con đường trở thành người lãnh đạo. Đặc biệt, nếu làm việc trong lĩnh vực giáo dục, tài chính, quản trị hay pháp lý, thì tư duy phản biện hiển nhiên cực kỳ quan trọng.
Tư duy phản biện thúc đẩy nền kinh tế tri thức
Nền kinh tế mới với sự phát triển của công nghệ thông tin đặt ra những nhu cầu ngày càng tăng vào kỹ năng tư duy của con người. Cụ thể là khả năng tư duy phản biện, vận dụng trí óc linh hoạt, phân tích thông tin, tích hợp các nguồn kiến thức đa dạng vào giải quyết vấn đề. Những kỹ năng này giúp con người liên tục tạo ra những cải tiến mới, thúc đẩy phát triển nền kinh tế hiện đại.
Tư duy phản biện cải thiện các kỹ năng thuyết trình và ngôn ngữ
Việc nói hoặc kỹ năng thuyết trình đơn giản là việc sắp xếp từ ngữ và diễn đạt ra bằng lời nói. Tư duy phản biện hay suy nghĩ rõ ràng, có hệ thống có thể cải thiện cách mà chúng ta diễn đạt các ý tưởng và phân tích cấu trúc logic của văn bản. Nó giúp chúng ta tăng khả năng trình bày, diễn đạt và hiểu rõ những gì đã được viết.
Tư duy phản biện thúc đẩy sáng tạo
Sáng tạo không chỉ là suy nghĩ ra các ý tưởng mới lạ, chưa từng có trước đây. Mà ý tưởng sáng tạo cần phải hữu ích, liên quan đến vấn đề cần giải quyết và không có nhiều rủi ro khi áp dụng. Tư duy phản biện đóng vai trò cốt lõi trong việc đánh giá các ý tưởng mới, lựa chọn những ý tưởng tốt nhất và điều chỉnh nếu cần thiết để ý tưởng sáng tạo được hoàn hảo hơn.
Tư duy phản biện giúp phản chiếu bản thân (self-reflection)
Để kiểm soát, làm chủ cuộc sống và làm nó trở nên có ý nghĩa thì chúng ta luôn cần nhận dạng rõ giá trị bản thân và tỉnh táo khi ra quyết định. Tư duy phản biện sẽ giúp chúng ta nhìn nhận bản thân một cách khách quan từ những góp ý của người khác, nhờ đó điều chỉnh bản thân theo hướng tốt hơn.
