EN |
VN
“Bạn đang làm gì vậy?”
Khi ai đó hỏi bạn điều này, có thể bạn sẽ trả lời một cách tự nhiên về công việc mình đang làm. Tuy nhiên, đã bao giờ bạn gặp một tình huống mà người được hỏi lại cảm thấy bị xúc phạm khi bị hỏi thẳng một câu như vậy chưa?
“Tôi làm gì à? Bạn quan tâm đến cái đó làm gì, bạn không muốn biết về con người tôi hay sao?”
Đối với họ, nghề nghiệp và bản sắc (danh tính, niềm tin, tính cách…) của họ dường như có sự mâu thuẫn.
Một cách tự nhiên, điều này sẽ tạo ra một sự phân chia giữa công việc và các hoạt động giải trí khác, được cho là bùng nổ từ giữa những năm 1800 như là kết quả của cuộc cách mạng công nghiệp. Trong thời gian này, những bàn tay trần được trợ lực bởi các cánh tay robot để tạo ra nhiều sản phẩm hơn mà không cần bỏ ra quá nhiều sức.
Số lượng hơn chất lượng, tốc độ hơn tính chính xác và những con số quan trọng hơn con người
Trong quá trình phi nhân tính này, một đại dịch có tên “Thiếu tinh thần” đã bắt đầu lây lan nhanh chóng. Ngay cả bạn cũng đang tiếp xúc hàng ngày với đại dịch “thiếu tin thần” nhưng đừng quá lo lắng, nó không có tính truyền nhiễm mặc dù các triệu chứng nhẹ có thể xuất hiện sau khi tiếp xúc quá nhiều.
Đại dịch “thiếu tinh thần” không quá khó để nhận ra khi bạn đã rất quen với cái tên phổ biến của nó: “Tôi không có thái độ làm việc tử tế”. Chỉ cần đi bộ vào một ngân hàng bất kỳ là bạn đã có cơ hội quan sát ít nhất 2 nhân viên giao dịch đang trải qua triệu chứng “thiếu tinh thần”. Lý do duy nhất giải thích tại sao họ vẫn còn ngồi ở đó là bởi vì họ có các hóa đơn phải thanh toán và một mức lương hàng tháng như vậy chưa đủ là nguồn động lực để họ phấn đấu.
Những nhân viên sẽ rời văn phòng đúng 5h chiều, tận hưởng giờ ăn trưa đến giây phút cuối cùng và không bao giờ muốn bàn về công việc lúc ở nhà, khi đi chơi, nghỉ mát…; đại loại là bất cứ nơi đâu ngoài công sở đều không có sự xuất hiện của hai từ “công việc” đối với họ. Khi được hỏi, họ sẽ đưa ra một câu trả lời gần như vô nghĩa, chẳng có thông tin gì và với một nhiệm vụ được giao, họ thường mất gấp đôi thời gian để hoàn thành. Bạn có thể nhận ra trạng thái “thiếu tinh thần” khi quan sát khuôn mặt nhợt nhạt, mệt mỏi và thiếu sức sống của họ. Họ chẳng hề quan tâm.
Khi bạn ép buộc mọi người lao động chỉ để trả các hóa đơn hàng tháng thì chỉ là bạn đang thúc đẩy sự phát triển của một xã hội bị “tê liệt” mà thôi
Họ giống như những cái bóng lầm lũi, những con người thiếu sức sống. Họ không biết được mình đang làm gì, sẽ như thế nào và sẽ là ai. Chính vấn đề này khiến họ trở nên thờ ơ, làm việc thiếu năng suất và chất lượng công việc giảm sút. Nếu một xã hội ai cũng bị “thiếu tinh thần”, nếu đại dịch “thiếu tinh thần” này lan rộng thì làm sao có thể thay đổi theo hướng tích cực được?
Thụy Sĩ đã thực hiện nhiều cuộc thảo luận về một mô hình được đự doán sẽ đảo ngược tình trạng trên khi mục đích của nó là thúc đẩy tinh thần làm việc: Mô hình xã hội có thu nhập cơ bản. Theo đó, “mỗi tháng, mỗi người dân Thụy Sĩ đều nhận được một tấm séc từ Chính phủ, bất kể họ giàu hay nghèo, làm việc chăm chỉ hay lười biếng, già hay trẻ”. Chính sách thu nhập cơ bản này có nghĩa mọi người không còn bị buộc phải làm việc “chỉ để trả các hóa đơn” nữa – thay vào đó, ai cũng có thể theo đuổi những mối quan tâm của riêng mình mà không còn bị gánh nặng về nợ nần và các khoản phải trả khác nữa.
Nếu chúng ta không theo đuổi các đam mê thực sự khiến chúng ta làm việc với năng suất cao nhất để đem lại chất lượng tốt nhất thì chúng ta sẽ tiếp tục sống trong một thế giới “chẳng có gì nổi bật cả”. Chắc chắn, bạn sẽ nghĩ rằng chúng ta đang sống trong một thế giới tuyệt vời tuy chưa hoàn hảo nhưng cũng không phải quá tầm thường. Và điều này có lẽ đúng ở vẻ bề ngoài nhưng xét về cảm xúc, chúng ta đang sống trong một thế giới đầy khuyết tật với những “cái bóng” vô hồn mà sự hoàn thiện bản thân chỉ là một ước mơ chứ không phải là mục tiêu hướng đến.
Thụy Sĩ đang thực hiện một nước đi táo bạo để tạo ra một thế hệ mới – một thế hệ trỗi dậy dựa trên một tinh thần và thái độ nghiêm túc. Hãy tưởng tượng một xã hội – nơi mà mọi người đều có cơ hội để làm theo niềm đam mê thực sự của mình – hãy nghĩ về tất cả các tài năng “ẩn dật” trên thế giới đều được tỏa sáng. Rất có thể đó sẽ là một mô hình để xây dựng một xã hội thật sự hiệu quả và khác biệt. Không còn những dịch vụ chăm sóc khách hàng khủng khiếp như các giao dịch viên trong ngân hàng nữa.
Đã đến lúc chúng ta nên tự cho phép bản thân mình xác định điều mà chúng ta muốn làm một lần nữa
Bạn vẫn chưa nghe đủ nhiều câu nói rằng cuộc sống quá ngắn để dành thời gian làm những thứ mà bạn chẳng hề quan tâm hay sao?
Đừng ép buộc bản thân yêu công việc bạn đang làm trong khi bạn chẳng hề thích, hãy tìm kiếm thứ bạn đam mê và quyết tâm theo đuổi nó.
Hạnh phúc là có “càng ít càng tốt sự phân tách giữa công việc và niềm đam mê của bạn”. Đơn giản là hai thứ này cần có khả năng hoán đổi cho nhau mà thôi.
