Lượng giảm tự nhiên (Normal Loss) của hàng hóa là gì?

Lượng giảm tự nhiên (Normal Loss)

Lượng giảm tự nhiên – danh từ, trong tiếng Anh được dùng bởi cụm từ Normal Loss hoặc Natural Loss.

Lượng giảm tự nhiên (hay hao hụt tự nhiên) là sự thay đổi (giảm bớt) về trọng lượng của hàng hoá trong quá trình vận tải.

Lượng giảm tự nhiên phụ thuộc vào:

1. Loại hàng và tính chất của hàng hoá vận chuyển, điều kiện vận tải như: khoảng cách vận chuyển, thời hạn bảo quản, số lần xếp dỡ, chuyển tải … 

2. Bao bì và kết cấu bao bì. 

3. Các yếu tố của môi trường như nhiệt độ, độ ẩm của không khí… Đối với một số loại hàng, lượng giảm tự nhiên trong quá trình vận tải là không thể tránh khỏi. Khi xảy ra lượng giảm tự nhiên trong giới hạn cho phép (tỉ lệ hao hụt tự nhiên theo qui định) thì không bên nào phải chịu trách nhiệm.

Nguyên nhân gây ra lượng giảm tự nhiên

Giảm trọng lượng hàng hoá do bốc hơi

Trong quá trình vận tải, một số loại hàng do đặc điểm mà có thể mất đi một lượng nước do bốc hơi làm giảm trọng lượng cảu chúng. Hiện tượng bốc hơi liên quan mâtk thiết với đặc tính hàng hoá, bao bì, nhiệt độ, thời tiết và phương pháp bảo quản. Ví dụ: các loại hàng như: rau quả tươi, xăng, dầu…

Giảm trọng lượng do rơi vãi

Trong quá trình vận tải, các loại hàng hạt nhỏ, hàng lỏng, hàng đổ đống… bị giảm khối lượng do bị rơi vãi. Nguyên nhân gây ra rơi vãi là do: bao bì và chất lượng bao bì không đảm bảo, do khi vận chuyển hàng hoá bị xô, bị lắc, bị chấn động …

Ở Liên bang Nga, lượng giảm tự nhiên được xác định cho từng loại hàng (có đặc tính hao hụt tự nhiên) theo điều kiện vận chuyển cụ thể. tỉ lệ hao hụt tự nhiên nằm trong giới hạn từ 0,1% – 3,4% so với khối lượng vận chuyển.

Ví dụ: đối với rau quả tươi như: su hào, bắp cải, hành tươi thì tỉ lệ hao hụt tự nhiên là: 3,30%; muối hạt: 3,0%. Khi vận chuyển bột mì, nếu khoảng cách vận chuyển dưới 1000 km, tỉ lệ hao hụt tự nhiên là: 0,1%; khoảng cách từ 1000 – 2000 km: 0,15% và cự li trên 2000 km là 0,20%. Đối với xăng A72 tỉ lệ này còn phụ thuộc theo mùa: mùa hè: 0,84%; mùa đông: 0,42%.

Hao hụt tự nhiên được áp dụng trường trường hợp không có cơ sở nghi ngờ do biển thủ (tham ô) hàng hoá trong quá trình vận tải. Nếu khối lượng hàng hoá thiếu hụt lớn hơn tỉ lệ hao hụt tự nhiên qui định thì mới coi là tổn thất hàng hoá.

Thông thường Nhà nước qui định tỉ lệ hao hụt tự nhiên cho các loại hàng theo các điều kiện vận tải cụ thể nghiên cứu đề xuất các giải pháp nhằm giảm tỉ lệ hao hụt tự nhiên.

Trường hợp chưa có qui định của Nhà nước thì các bên phải xác định thống nhất tỉ lệ hao hụt tự nhiên và ghi rõ trong Hợp đồng vận chuyển. Nếu không nhất trí thống nhất tỉ lệ hao hụt tự nhiên thì chủ hàng phải cử người đi áp tải hoặc đơn vị vận tải phải từ chối vận chuyển. (Theo Giáo trình Thương vụ vận tải, NXB Giao thông vận tải)