EN |
VN
Tô kinh tế
Khái niệm
Tô kinh tế trong tiếng Anh là Economic Rent.
Tô kinh tế là một khoản tiền thu được từ một yếu tố vượt quá mức cần thiết về mặt kinh tế và xã hội để sử dụng nó. Sự không hoàn hảo của thị trường dẫn đến sự xuất hiện của tô kinh tế; vì tô kinh tế sẽ không tồn tại trong thị trường hoàn hảo do áp lực cạnh tranh sẽ khiến giá giảm.
Tô kinh tế có thể phát sinh từ các điều kiện khan hiếm và có thể được sử dụng để diễn giải cho sự khác biệt về giá cả, bao gồm mức lương cao hơn cho công nhân trong công đoàn so với các công nhân không thuộc công đoàn, hoặc mức lương khổng lồ của một vận động viên nổi tiếng so với một người lao động bình thường.
Tô kinh tế cũng lí giải cho giá trị cao của tài sản vô hình độc quyền, như bằng sáng chế và giấy phép.
Lưu ý: Tô kinh tế không phải là lợi nhuận thông thường hoặc thặng dư phát sinh trong quá trình sản xuất tư bản cạnh tranh. Thuật ngữ này cũng khác với cách sử dụng thông thường của từ “tiền thuê”, áp dụng cho các khoản thanh toán trả để đổi lấy việc sử dụng tạm thời một hàng hóa hoặc tài sản cụ thể, chẳng hạn như đất đai hoặc nhà ở.
Các ví dụ về tô kinh tế
Tô kinh tế và Lao động
Một công nhân có thể sẵn sàng làm việc với giá 15 USD mỗi giờ, nhưng vì cô ấy thuộc công đoàn, cô ấy nhận được 18 USD mỗi giờ cho cùng loại công việc do công đoàn đặt ra tiêu chuẩn về tiền lương tối thiểu cho công nhân. Khoản chênh lệch 3 USD là tô kinh tế của cô ấy.
Tô kinh tế trong trường hợp này là số tiền lương vượt quá mức mà người lao động nhận được so với mức giá thị trường thực tế cho kĩ năng và năng lực của người đó.
Tô kinh tế và Cơ sở vật chất
Ví dụ chủ sở hữu của một gian hàng trong trung tâm mua sắm có thể sẵn sàng cho thuê nó với giá 10.000 USD mỗi tháng, nhưng ông ta nhận được lời đề nghị thuê lại gian hàng với mức giá 12.000 USD một tháng từ một công ty rất muốn có vị trí của gian hàng đó.
Họ đưa ra giá như vậy để chốt được hợp đồng và để người chủ khước từ lời đề nghị từ các công ty khác. Trong trường hợp này, 2.000 USD là tô kinh tế của chủ sở hữu gian hàng.
Tô kinh tế cũng có thể phát sinh trong tình huống 2 ngôi nhà có các đặc điểm giống hệt nhau, chỉ khác biệt về vị trí. Nếu một ngôi nhà có vị trí được ưa thích hơn ngôi nhà còn lại, chủ sở hữu của nó sẽ nhận được khoản tiền cho thuế cao hơn ngôi nhà kia mà không phải làm thêm bất cứ điều gì.
Các hình thức tô kinh tế khác bao gồm thông tin bất cân xứng, ví dụ một cửa hàng thu được lợi nhuận vượt trội do có được thông tin mà mọi cửa hàng khác trong thị trường không biết.
(Theo investopedia)
