Kế toán tiền (Cash basis) là gì? Nội dung nguyên tắc kế toán tiền

Kế toán tiền (Cash basis)

Định nghĩa

Kế toán tiền trong tiếng Anh gọi là Cash basis. Kế toán tiền là nguyên tắc kế toán theo đó thu nhập và chi phí được kế toán ghi nhận khi và chỉ khi đơn vị kế toán thu hoặc chi tiền đối với các giao dịch liên quan thu nhập và chi phí.

Thuật ngữ liên quan

Đơn vị kế toán (Accounting Entity) hay còn gọi là thực thể kế toán là đơn vị kinh tế có tài sản riêng, chịu trách nhiệm sử dụng và kiểm soát tài sản đó và phải lập báo cáo kế toán.

Ví dụ

Một lô hàng hóa được mua nhập kho ngày 01/12/N với giá 100 triệu đồng và chưa xuất kho trong năm N. Tại ngày 31/12/N giá thị trường của lô hàng hóa này là 90 triệu đồng.

60% lô hàng hóa được xuất ra để bán trong năm N+1 với tổng giá bán thực tế là 150 triệu đồng, trong đó khách hàng trả ngay bằng tiền mặt 100 triệu đồng, còn 50 triệu đồng sẽ trả vào năm N+2.

Theo nguyên tắc kế toán tiền, doanh thu năm N+1 của lô hàng hóa này được kế toán ghi nhận là 100 triệu đồng.

Liên hệ thực tiễn

Nguyên tắc kế toán tiền được qui định tại Điều 11, Thông tư 200/2014/TT-BTC như sau:

1. Kế toán phải mở sổ kế toán ghi chép hàng ngày liên tục theo trình tự phát sinh các khoản thu, chi, xuất, nhập tiền, ngoại tệ và tính ra số tồn tại quĩ và từng tài khoản ở ngân hàng tại mọi thời điểm để tiện cho việc kiểm tra, đối chiếu.

2. Các khoản tiền do doanh nghiệp khác và cá nhân kí cược, kí quĩ tại doanh nghiệp được quản lí và hạch toán như tiền của doanh nghiệp.

3. Khi thu, chi phải có phiếu thu, phiếu chi và có đủ chữ kí theo qui định của chế độ chứng từ kế toán.

4. Kế toán phải theo dõi chi tiết tiền theo nguyên tệ. Khi phát sinh các giao dịch bằng ngoại tệ, kế toán phải qui đổi ngoại tệ ra Đồng Việt Nam theo nguyên tắc:

– Bên Nợ các tài khoản tiền áp dụng tỉ giá giao dịch thực tế

– Bên Có các tài khoản tiền áp dụng tỉ giá ghi sổ bình quân gia quyền.

5. Tại thời điểm lập Báo cáo tài chính theo qui định của pháp luật, doanh nghiệp phải đánh giá lại số dư ngoại tệ và vàng tiền tệ theo tỉ giá giao dịch thực tế.

(Tài liệu tham khảo: Giáo trình Nguyên lí kế toán, NXB Tài chính)