Mâu thuẫn trong nhóm làm việc (Team Conflict) là gì? Phân loại

Hình minh hoạ (Nguồn: lynda)

Mâu thuẫn trong nhóm làm việc

Khái niệm

Mâu thuẫn trong nhóm làm việc trong tiếng Anh được gọi là Team Conflict.

Mâu thuẫn trong nhóm làm việc có thể được hiểu đó là sự khác nhau về nhận thức, quan điểm và ý thức về một vấn đề nào đó.

Mâu thuẫn là điều không thể tránh khỏi trong hoạt động nhóm. Không phải tất cả các mâu thuẫn đều có hại cho hoạt đông nhóm, có những mâu thuẫn giúp cho hoạt động nhóm có hiệu quả hơn.

Phân loại

Khi xem xét các mâu thuãn trong nhóm, người quản lí cần phân biệt ba loại cơ bản:

– Mâu thuẫn chức năng: đó là những mâu thuân xuất hiện trong quá trình thực hiện các chức năng cơ bản của nhóm.

Đây là loại mâu thuẫn cần được khuyến khích. Mâu thuẫn này xuất hiện do sự khác nhau về nhận thức và cách xử lí về cùng một vấn đề của các thành viên trong nhóm.

Trong quá trình xử lí các vấn đề, các thành viên trong nhóm có thể có những quan điểm, cách nhìn nhận và xử lí vấn đề khác nhau, điều đó là đương nhiên.

Nhóm cần khuyến khích các thành viên của mình tham gia thảo luận để tìm kiếm phương án xử lí tốt nhất. Quá trình thảo luận nhóm một cách dân chủ, sẽ giúp những ý tưởng mới, những giải pháp sáng tạo có điều kiện xuất hiện.

Các biện pháp sử dụng quyền lực của người quản lí nhóm, hoặc của đa số mọi người trong nhóm để áp chế những ý kiến, quan điểm của một thiểu số trái ngược với mình đều có thể làm thui chột những ý tưởng sáng tạo trong nhóm.

Tham khảo: Thương lượng phân bổ (A distributive negotiation) là gì?

Do vậy, người đứng đầu nhóm cần khuyến khích mọi người tham gia thao luận một cách dân chủ cho mọi vấn đề.

Những vấn đề sau khi thảo luận cần được thống nhất trong nhóm theo đa số, có những vấn đề còn có quan điểm trái ngược của một số ít người thì cần cho phép bảo lưu khi có điều kiện đưa ra xem xét lại.

– Mâu thuẫn vì lợi ích: đây là những loại mâu thuẫn nảy sinh do sự khác biệt nhau về cá tính, hoặc về quyền lợi cá nhân. Mâu thuẫn này không được khuyến khích, nó thường phá hỏng sự đoàn kết trong nhóm, ngăn cản sự phát triển của nhóm.

Những mâu thuẫn này sẽ dẫn đến tình trạng bè phái trong nhóm. Để tránh mâu thuẫn này xuất hiện, người quản lí nhóm cần phải giám sát chặt chẽ mâu thuẫn trong nhóm, xác định nguồn gốc gây ra mâu thuẫn trong nhóm và có biện pháp ngăn chặn kịp thời.

Biện pháp tốt nhất đó là mọi thông tin trong nhóm cần được công khai minh bạch, mọi vấn đề xử lí mâu thuẫn người quản lí phải thực sự công tâm, khách quan và dựa trên các quy chế của nhóm để giải quyết, tránh tình trạng thiên vị, nể nang.

– Mâu thuẫn trong vai trò: khi những gì mà người ta mong đợi bạn ở vai trò này lại đối lập với những gì mà người ta mong đợi bạn ở vai trò khác được xem là mâu thuẫn trong vai trò.

Điều này thường mang đến sự lúng túng, khó xử cho bạn vì rất khó dung hòa nhiều cấp độ quyền lực và hành vi, nhất là khi chúng lại xung đột với nhau. Một số điểm cần lưu ý trong loại mâu thuẫn này:

Tham khảo: Hành vi công dân tổ chức (Organizational Citizenship Behavior - OCB) là gì?

+ Sự không tương thích trong vai trò. Khi những người khác nhau có những mong đợi khác nhau ở bạn trong cùng một vai trò nào đó thì có sự không tương thích trong vai trò.

Ví dụ: các thành viên trong nhóm mong muốn bạn là người cấp trên dễ tính, trong khi cấp trên của bạn thì lại muốn bạn cứng rắn và không khoan nhượng với cấp dưới. Bạn khó có thể thỏa mãn hết tất cả những ý muốn khác nhau, nhất là khi chúng khác biệt quá nhiều.

+ Sự không tương thích trong vai trò cũng có thể xảy ra khi những tiêu chuẩn và mục đích của riêng bạn không thống nhất với những tiêu chuẩn và mục đích của doanh nghiệp; hoặc hình ảnh mà bạn hình dung về bản thân không trùng hợp với hình ảnh mà người khác nghĩ về bạn.

Hướng giải quyết: Để giảm căng thẳng do sự xung đột hay sự không tương thích trong vai trò gây ra, bạn có thể:

+ Luôn tuân theo những qui tắc bạn đặt ra và đừng cho phép mình rơi vào tình trạng thỏa hiệp.

+ Phân định rạch ròi thời gian của bạn, ví dụ: sáng là thời gian dành cho công việc, buổi tối và cuối tuần là giải trí.

+ Luôn là chính mình – những người khác dần sẽ hiểu, và họ có thể mong đợi ở bạn điều gì qua chính cách thể hiện của bạn.

(Tài liệu tham khảo: Kĩ năng làm việc nhóm, TS. Trương Minh Đức, Cục Phát triển Doanh nghiệp, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, 2012)

Tham khảo: Tiêu chuẩn ISO 26000:2010 là gì?