EN |
VN
Người Nhật vốn nổi tiếng bởi sự chịu khó và tinh thần không bao giờ bỏ cuộc. Tuy nhiên trong khi làm việc nhóm họ cũng có những nguyên tắc riêng mà nhờ có những quy tắc này khiến cho công việc của cả nhóm được hiệu quả nhất. Một trong những quy tắc đang được áp dụng trong đại đa số doanh nghiệp Nhật hiện nay đó là quy tắc hourensou vậy quy tắc này như thế nào và hoạt động ra sao?
Quy tắc Hourensou là gì?
HouRenSou (hay HoRenSo) là từ viết tắt của ba chữ gồm: Hokoku: Nghĩa là báo cáo; Renraku: Trao đổi và Sodan: Hỏi ý kiến.
Trong công việc, phải báo cáo định kỳ cho cấp trên. Thường xuyên trao đổi, bàn bạc với đồng nghiệp và cấp dưới. Cuối cùng là phải hỏi ý kiến cấp trên trước khi quyết định làm gì đó. HoRenSo nghĩa là chủ động trong công việc.
Bất cứ tổ chức nào của Nhật cũng tuân thủ thực hiện phương pháp Hourensou. Họ chỉ ra rằng chính Horenso là kỹ năng mềm ngăn ngừa rủi ro một cách hệ thống nhất và hiệu quả nhất.
Hourensou hoạt động như như thế nào?
Trong một thời gian, tôi cũng nghĩ, tại sao quy tắc tưởng như đơn giản trong liên lạc như vậy, mà người ta lại nhắc đi, nhắc lại nó như một điều kiện tiên quyết để vận hành một nhóm làm việc hiệu quả? Thông thường khi làm việc nhóm, người ta vẫn báo cáo, liên lạc, và bàn bạc đó thôi.
Một thời gian khi để ý một chút trong quá trình tương tác giữa các thành viên trong nhóm, đặc biệt là giữa người trưởng nhóm (Leader) và các thành viên còn lại, tôi nhận thấy rằng, việc hoạt động nhóm hiệu quả được cải thiện phần lớn là ở việc chúng ta giao tiếp, liên lạc với nhau. Để sang Nhật làm việc thì chi phí đi xuất khẩu lao động Nhật Bản là điều tất yếu, nhưng các bạn cũng đừng quá ý lại vào suy nghĩ cứ có đủ chi phí là sẽ được sang Nhật Làm việc nhé. Nếu khả năng tương tác và giao tiếp của bạn với người khác càng tốt bao nhiều thì công việc của bạn sẽ càng nhẹ nhàng và dễ dàng bấy nhiêu.
1. HOKOKU: BÁO CÁO
Trong mô hình của Horenso, đầu tiên bạn phải nhận thức rằng Báo Cáo là một nhiệm vụ. Nếu không nhận được báo cáo, sếp của bạn sẽ rất lo lắng, vì không biết công việc bạn làm đang diễn biến như thế nào. Đừng chờ đến lúc sếp hỏi bạn: “Việc ấy sao rồi?”. Chủ động báo cáo chính là điều sếp thích nhất ở bạn. Nhưng phải báo cáo điều gì? Thời điểm và cách thức báo cáo ra sao?
Khi kết thúc công việc được giao. Với những công việc có hạn dài. Nên báo cáo tiến độ trong khi thực hiện công việc. Nếu có thay đổi gì trong quá trình thực hiện công việc thì cũng phải báo cáo. Khi thu thập được thông tin gì mới cũng nên báo cáo. Khi bạn tìm thấy một phương pháp mới và cải tiến mới cho công việc khi gặp vấn đề.
2. RENRAKU: LIÊN LẠC
Trong phương pháp làm việc nhóm Horenso, liên lạc là khó nhất. Vì vậy, người Nhật luôn nhắc nhở khi liên lạc, chúng ta cần phải cân nhắc. Việc liên lạc luôn luôn liên quan đến yếu tố thời gian. Đôi khi, bạn muốn liên lạc để nhắc nhở sếp phải thực hiện đúng thời hạn của khách yêu cầu, nhưng thấy sếp đang quá bận rộn, hoặc ông ấy không quan tâm, thì phải làm sao?
Xin lỗi là cách nhanh nhất để liên lạc với sếp. “Xin lỗi sếp, nhưng em phải báo với sếp vấn đề này…”. Bạn phải cho sếp biết mình đã xác nhận thời hạn thực hiện yêu cầu của khách hàng, nhắc lại yếu tố thời gian cho sếp.
3. SODAN: BÀN BẠC
Đây chính là điểm then chốt để các bạn có thể giải quyết các công việc của mình một cách hiệu quả nhất. Các bạn nên nhớ không một cá nhân nào có một kiến thức hoàn hảo. Vì vậy, hỏi ý kiến của nhau, đóng góp ý kiến của mình chính là góp thêm một góc nhìn khác cho vấn đề nêu ra. Và điều quan trọng là bạn chọn được phương án tối ưu cho vấn đề của mình.
Khi đã báo cáo tình huống, liên lạc với các bên liên quan, vấn đề chưa được giải quyết, hay chưa có cách giải quyết ổn thỏa, cả nhóm lúc này sẽ họp nhau lại, trực tiếp bàn bạc và đưa ra phương án tốt nhất để giải quyết vấn đề, và tiếp tục hoàn thành công việc chung. Chi tiết về việc bàn bạc hay giải quyết vấn đề thì có lẽ trong bài viết này không thể nói hết. Các kỹ thuật, kinh nghiệm bàn bạc, giải quyết vấn đề theo nhóm có thể được linh hoạt áp dụng trong nhiều tình huống khác nhau.
Một số lưu ý khi áp dụng nguyên tắc Hourensou trong làm việc nhóm của người Nhật
Điều làm nên tính hiệu quả của quy tắc Hourensou, chính là việc bạn báo cáo vấn đề một cách nhanh chóng, và cả nhóm biết được công việc bạn đang làm. Vậy nên, khi làm việc nhóm cùng nhau, có lẽ điều tiên quyết đó là việc bạn thông báo cho nhóm trưởng, cũng như các thành viên khác về vấn đề bạn gặp phải trong thời gian sớm nhất. Giữ lại vấn đề để giải quyết một mình không phải là ý kiến hay trong xu thế hiện nay (ý kiến chỉ mang tính cá nhân).
Chính việc cả nhóm đều biết tiến trình công việc đang làm, dẫn tới việc cả nhóm có thể cùng nhau đổi hướng, đưa ra những phương pháp giải quyết vấn đề tốt hơn một cách dễ dàng và ăn khớp.
Việc báo cáo, liên lạc trong nhóm nên ngắn gọn, và tuân theo quy tắc 5W1H đó là: What, where, when, why, who và How. Như thế các thành viên của nhóm sẽ dễ dàng bao quát vấn đề và hướng đi một cách nhanh chóng nhất.
Trong nhóm có thể thống nhất một quy tắc ghi chép chung, hay công cụ ghi chép chung (ví dụ sơ đồ tư duy – Mind Map chẳng hạn), để có thể thuận tiện trong trao đổi.
Hourensou có lẽ là quy tắc căn bản và hay nhất để liên lạc trong nhóm mà mình biết (cho đến thời điểm hiện tại), và cũng tìm hiểu nhưng chưa thấy quy tắc giao tiếp tương đương nào từ các luồng văn hóa khác.
