EN |
VN
Tỷ phú Charlie Munger là một nhà đầu tư đại tài, ông hiện là Phó Chủ tịch của tập đoàn Berkshire Hathaway. Charlie Munger luôn được coi là cánh tay phải đắc lực của Buffett. Vị tỷ phú 99 tuổi này được nhiều người ngưỡng mộ bởi cuộc đời sống thọ, thành công, giàu có và hạnh phúc của ông.
Ông không chỉ là một bậc thầy trong thế giới đầu tư mà còn là một người chiến thắng trong cuộc sống khi phản công lại số phận. Munger vốn xuất thân trong một gia đình giàu có nhưng do cuộc đại suy thoái, ông rơi vào cảnh nghèo cùng cực. Trong cuộc đời của mình, ông đã biến bi kịch thành vinh quang và tự mình làm giàu.
Charlie Munger.
Cuộc sống vốn nhiều thăng trầm, ai cũng có thể bất chợt lâm vào cảnh “nghèo khó”. Nhiều người ngày càng bận rộn và vẫn không thể làm giàu, thành công như mong muốn. Để giúp mọi người thoát khỏi tình trạng bận rộn, nghèo khó, Munger đã cho tổng hợp kinh nghiệm sống của mình thành cuốn “Poor Charlie’s Almanac”.
Cuốn sách này tập hợp các hội nghị chuyên đề và bài phát biểu của ông trong 20 năm qua và là kết tinh trí tuệ cả đời của Munger. Nếu bạn muốn chấm dứt vòng luẩn quẩn “nghèo và bận” càng sớm càng tốt, bạn cũng có thể xem qua 7 gợi ý sau đây của Munger.
1. Đọc thường xuyên
Trong cuốn sách, học giả Li Lu đã nói về một sự kiện trong quá khứ. Nhiều năm trước, anh có vinh dự được Munger mời ăn sáng. Khi đến đúng giờ, anh thấy Munger đang chăm chú vào tờ báo. Điều thậm chí còn khó tin hơn là ngay cả khi anh ấy đến sớm hơn một giờ trong vài cuộc họp tiếp theo, anh ấy vẫn không đến sớm bằng Munger.
Mỗi lần gặp, anh đều thấy Munger ngồi đó một mình từ xa, lặng lẽ đọc sách, đọc báo. Sau đó, với sự hiểu biết sâu sắc hơn, Li Lu biết rằng Munger có thói quen đọc sách sớm. Munger nổi tiếng là người thích đọc sách và mọi người gọi ông với biệt danh “cuốn sách biết đi”.
Ông dậy lúc 6 giờ hàng ngày, tìm một nơi để đọc.
Charlie Munger từng nói: “Trong cuộc đời của mình, tôi chưa biết đến một người thông thái nào mà không đọc sách, không một ai cả”. Sách cũng giống như ngày 3 bữa ăn, khó có thể nói hết công dụng cụ thể của nó. Nhưng khi bạn đọc, kiến thức lặng lẽ chuyển hóa thành chất dinh dưỡng, làm phong phú tâm trí và mở rộng tầm nhìn của bạn. Con người, chỉ dưới sự hướng dẫn của tri thức, mới có thể thấy trước lối thoát và nhận ra cơ hội. Bất kể khi nào, sử dụng kiến thức để kiếm tiền là một lối tắt mà mọi người bình thường có thể đi.
Ảnh minh họa.
2. Có suy nghĩ riêng
Từ bỏ tư duy độc lập, thiếu phán đoán thận trọng, chạy theo vết xe đổ của người khác cuối cùng sẽ dẫn đến ngõ cụt. Một miếng bánh lớn, ai cũng lao vào nhất định phải ra về tay trắng.
Khi mới hợp tác với Munger, Buffett cũng như hầu hết các nhà đầu tư khác, chỉ mua những cổ phiếu định giá thấp. Nhưng Munger mạnh dạn đề nghị mua cổ phiếu giá cao của các công ty lớn.
Bởi các công ty lớn có tiềm năng tăng trưởng lớn và cổ phiếu của họ có giá trị hơn. Sau một vài năm, hầu hết các công ty mua cổ phiếu giá rẻ đều có hiệu suất tầm thường. Tuy nhiên, công ty của Buffett đã phát triển vượt bậc.
Thật ra, người đứng đầu không dễ dàng, mỗi lần thay đổi đường đua, họ cần phải nỗ lực rất nhiều. Dưới sự cạnh tranh khốc liệt, chỉ bằng cách tập trung mọi nguồn lực, một người mới có thể giành chiến thắng. Không để bị can thiệp với những yếu tố bên ngoài, kiên định phán đoán đúng đắn, sử dụng lòng dũng cảm và sự kiên nhẫn liên tục có thể mang lại cho bạn sự giàu có.
3. Suy nghĩ ngược
Trong cuốn sách “Poor Charlie’s Almanack”, “cuộc phiêu lưu” của Munger được ghi lại. Một ngày nọ, ông đi dạo trên cánh đồng và bắt đầu nói chuyện với một người nông dân. Người nông dân nói: “Giá như tôi biết mình chết ở đâu thì tôi sẽ không bao giờ đến chỗ đó”.
Charlie Munger, trong suy nghĩ của mình, chấp nhận và đồng tình với suy nghĩ ngược này. Biết khổ mới được vui; nếu bạn biết cách mất tiền, bạn sẽ biết cách kiếm tiền. Hóa ra trong cuộc sống có rất nhiều vấn đề, chỉ cần bạn nghĩ ngược lại, bạn có thể tìm thấy câu trả lời.
“Suy nghĩ ngược” của Munger áp dụng cho mọi người. Bạn đã làm gì để mình mãi nghèo?
Làm việc một cách máy móc, làm việc ẩu, làm việc ẩu, làm việc kém hiệu quả. Bây giờ làm ngược lại, tích cực tìm tòi, làm việc cẩn thận, tư duy linh hoạt
Khi một vấn đề gặp khó khăn cản đường, hãy đi vòng sang phía ngược lại của vấn đề để tìm ra điểm đột phá. Những bậc thầy thực sự biết cách làm điều ngược lại.
Ảnh minh họa.
4. Làm tốt những gì bạn có thể
Trong cuốn sách, Munger cũng kể về một trải nghiệm vô cùng đặc biệt. Tình cờ, ông gặp một bà già người Nhật và được biết bà điều hành một cửa hàng nội thất nhỏ. Để giúp bà kiếm tiền, Munger đã đưa ra rất nhiều lời khuyên.
Đơn cử như kinh doanh liên ngân hàng, tham gia thị trường chứng khoán, mở chuỗi cửa hàng… nhưng đều bị bà lão từ chối. Lý do của bà cụ rất đơn giản: “Tôi chỉ làm những gì tôi biết”. Munger nghe xong liền cảm thấy câu nói này có lý. Một người chỉ có thể trở thành chuyên gia nếu họ tập trung vào những gì họ có thể làm.
Trong cuốn sách, Munger đã đề xuất khái niệm “vòng tròn năng lực”. Ông nói: Người có năng lực thực sự chỉ làm việc trong phạm vi năng lực của chính mình. Họ có thể nhìn rõ ranh giới của mình và không bao giờ làm những việc mà họ không chắc chắn.
Tuy nhiên, thật không may, mọi người có xu hướng đánh giá quá cao khả năng của họ. Ngay khi chúng ta đã đáp ứng đủ điều kiện cho công việc của mình, ta muốn thử thách với một nhiệm vụ khó khăn hơn và đã cố gắng hết sức nhưng cuối cùng lại thất bại, như việc: Công việc kinh doanh mới bắt đầu khởi sắc và tôi rất muốn đa dạng hóa lĩnh vực kinh doanh của mình nhưng ở những lĩnh vực xa lạ đã dẫn đến thua lỗ.
Trong sự háo hức muốn thành công nhanh chóng, từ lâu chúng ta đã quên rằng chìa khóa thành công là làm những gì có thể. Mọi người có thể làm tốt trong lĩnh vực mà họ quen thuộc.
Đối với những thứ không hợp với mình, dù có trả giá bao nhiêu cũng chẳng là gì. Munger nói: Đừng phức tạp hóa mọi thứ, hãy luôn nhớ những gì bạn có thể làm.
Năng lực của con người là có hạn, chỉ bằng cách lựa chọn và phân bổ chính xác, chúng ta mới có thể đạt được mục tiêu của sự giàu có.
5. Có ý thức về mục đích
Giáo sư Graham là một trong những người bạn của Munger. Sau khi tốt nghiệp với tấm bằng Tiến sĩ, Graham đồng thời nhận được lời mời từ các trường đại học và Munger.
Cả hai bên đều rất chân thành nhưng các điều kiện đưa ra lại khác xa nhau. Mức lương của một giáo sư thấp hơn một nửa so với mức lương đầu tư, nhưng Graham đã chọn cái đầu tiên mà không do dự.
Thời gian đầu, ông làm “thầy giáo” mờ mịt với đồng lương ít ỏi. Nhưng cuối cùng, Graham đã giành được uy tín xã hội cao hơn nhờ nghiên cứu học thuật của mình.
Có hai người mới đến nơi làm việc, A hy vọng rằng hiệu suất của mình có thể nằm trong top 3 trong công ty; B không có mục tiêu, chỉ để nhận tiền lương hàng tháng. Trong công việc, A chú trọng học hỏi, cách hoạch định kế hoạch, cách tiếp thị khách hàng, cách hợp tác với đồng nghiệp;
Nhưng B giống như một người siêng năng, giúp mọi người sao chép, chạy việc vặt để mua cà phê và dọn dẹp phòng họp. Nửa năm sau, A được thăng chức và tăng lương, còn B được bổ nhiệm làm “trợ lý chung” và tiếp tục làm những công việc lặt vặt.
Trên thực tế, cả hai đều đã làm việc rất chăm chỉ và rất chăm chỉ. Nhưng kết quả là sự bận rộn của B là vô ích.
Mục tiêu là ngọn hải đăng của cuộc sống. Chỉ thắp lên ngọn hải đăng, chúng ta mới nhìn thấy con đường phía trước và tránh lạc lối. Việc có mục tiêu rõ ràng hay không phần lớn quyết định một người có thể đi được bao xa.
6. Nghĩ ít đi và làm nhiều hơn
Một số người nói rằng Charlie Munger là “gã may mắn” trong thế giới đầu tư. Nhưng thực tế, kịch bản cuộc đời ông nhận được rất tệ. Công việc kinh doanh của gia đình ông bị phá sản khi anh mới 5 tuổi và ông phải làm việc trong một cửa hàng tạp hóa khi mới 6 tuổi. Năm 17 tuổi, ông phải gián đoạn việc học để lên đường nhập ngũ. Năm 30 tuổi, độ tuổi hoàng kim của một người đàn ông nhưng bắt ông rơi vào tình trạng cuộc hôn nhân tan vỡ, mất con, phá sản.
Mãi đến năm 35 tuổi, ông mới gặp Buffett và bắt đầu công việc kinh doanh của riêng mình.
Có người hỏi: Làm thế nào ông trải qua những điều đó và thành công?. Munger trả lời: Nghĩ ít hơn và làm nhiều hơn.
Trong cuốn sách, ông nhiều lần nhấn mạnh: “Phải nghĩ đơn giản, hành động phải nghiêm túc”.
Khi bạn gặp khó khăn, suy nghĩ về nó sẽ không giúp ích gì, nó sẽ khiến bạn kiệt quệ về thể chất và tinh thần. Tốt hơn là nên quan tâm đến hiện tại, khắc phục khó khăn bằng công việc và hành động để thay đổi.
Bạn đã bao giờ gặp tình trạng này: Gặp chút khó khăn trong công việc, ăn ngủ khó khăn, làm sai sợ bị chê cười, làm tốt bị người khác đố kỵ. Khi sự nghiệp gặp phải bế tắc, hoặc tình cờ gặp phải thất nghiệp, bạn sẽ suy sụp tinh thần, hàng ngày suy đoán ý kiến của thế giới bên ngoài và sống trong sợ hãi. Nhiều khi, chúng ta không mệt mỏi về thể chất, nhưng bị choáng ngợp bởi những xích mích bên trong.
“Suy nghĩ nhiều” là một loại mệt mỏi khác. Khi chúng ta dành nhiều năng lượng cho những suy nghĩ ngẫu nhiên, cuộc sống sẽ rất mệt. Trạng thái tốt nhất của cuộc sống là gì? Đó là tập trung vào học tập, làm việc, xử lý các sự cố và giải quyết các vấn đề.
Tất cả những điều này đòi hỏi chúng ta phải cắt đứt suy nghĩ và hành động. Đừng “nghĩ” về lối thoát, mà hãy dùng “hành động” để khám phá lối thoát.
Ảnh minh họa.
7. Học suốt đời
Peter Kaufman là một người ngưỡng mộ Munger và là tác giả của “Poor Charlie’s Almanack”. Ông đã viết, tập hợp lại các bài phát biểu và nói chuyện của Charlie Munger
Người ta thấy rằng ưu điểm lớn nhất của Munger là ông có một “hệ thống đa tư duy”. Munger không chỉ là một chuyên gia đầu tư, mà còn có cái nhìn sâu sắc về tâm lý học, nhà kinh tế học.
Ông từng làm việc trong nhiều lĩnh vực, từ xây nhà, lái tàu đến biên soạn báo cáo và phê bình văn học, tất cả đều được giới chuyên môn công nhận.
Peter đã từng hỏi anh ấy: Tại sao bạn phải tiếp tục học và học nhiều như vậy? Munger nói: “Tương lai thuộc về những người học tập suốt đời”.
Trong thời đại bùng nổ tri thức, chỉ những người không ngừng học hỏi mới có thể nắm bắt cơ hội và hiện thực hóa bước nhảy vọt. Trong xã hội ngày nay, không ai có thể kiếm tiền nếu hộ không chịu khó học tập. Mọi người đang cạnh tranh trí thông minh, chúng ta đang có một trò chơi trí tuệ. Và ưu điểm lớn nhất của con người chính là sự hoàn thiện bản thân.
Sự phát triển trí tuệ, tích lũy kinh nghiệm và nâng cao khả năng không bao giờ xảy ra trong một sớm một chiều. Chỉ bằng cách học hỏi suốt đời, chúng ta mới có một cuộc sống tốt đẹp hơn.
Lời nhắn
Trong “Poor Charlie’s Almanac”, có đoạn một doanh nhân trẻ hỏi Munger: “Tôi phải làm gì để giàu có như ông?”. Munger mỉm cười và nói: “Rất đơn giản, mỗi ngày khi bạn thức dậy, hãy phấn đấu để thông minh hơn bạn ngày hôm qua một chút. Chỉ bằng cách làm cho bản thân ngày càng tốt hơn, bạn mới có thể xứng đáng với sự giàu có ngày càng tăng”.
Charlie Munger không có tài năng xuất chúng, cũng không có xuất thân gia thế hiển hách chứ chưa nói đến vận may. Cuộc sống của ông có thể được học bởi mọi người bình thường. Ông đã chỉ ra rằng: Kiếm tiền chưa bao giờ là công việc thuần túy chân tay, nó đòi hỏi chúng ta phải vận dụng tri thức và trí tuệ của mình.
Nếu bạn làm việc một cách mù quáng và chạy theo đám đông, bạn sẽ chỉ rơi vào vòng quay của “nghèo và bận”. Cơ hội để thoát khỏi sự tầm thường và cải thiện nhận thức chính xác là đọc thường xuyên và học suốt đời. Hãy cố gắng mở rộng “vòng tròn năng lực” của mình và không ngừng học hỏi, tất cả chúng ta đều có thể sống một cuộc sống sung túc.
