EN |
VN
Hình minh họa. Nguồn: chungkhoanvn.vn
Phương pháp kiểm toán cơ bản
Định nghĩa
Phương pháp kiểm toán cơ bản hay còn gọi là thử nghiệm cơ bản được định nghĩa như sau: “Là thủ tục kiểm toán được thiết kế nhằm phát hiện các sai sót trọng yếu ở cấp độ cơ sở dẫn liệu”.
(Theo Chuẩn mực kiểm toán Việt Nam VSA 330)
Mọi thử nghiệm, phân tích, đánh giá của kiểm toán viên dều dựa vào số liệu, thông tin trong báo cáo tài chính và do hệ thống kế toán cung cấp.
Phương pháp thử nghiệm cơ bản gồm hai loại kĩ thuật kiểm toán cụ thể là phương pháp phân tích đánh giá tổng quát cùng với phương pháp thử nghiệm chi tiết nghiệp vụ và số dư các tài khoản.
Các phương pháp kiểm toán cơ bản
Phân tích đánh giá tổng quát (kĩ thuật phân tích)
Phân tích đánh giá tổng quát là việc xem xét các số liệu trên báo cáo tài chính thông qua mối quan hệ và những tỉ lệ giữa các chỉ tiêu trên báo cáo tài chính. Gồm hai phương pháp chính là phân tích xu hướng và phân tích tỉ suất.
Giúp kiểm toán viên khai thác bằng chứng nhanh chóng thông qua việc xác định những sai lệch về thông tin, những dấu hiệu bất thường trên báo cáo tài chính. Qua đó kiểm toán viên có thể xác định qui mô, mục tiêu, phạm vi, khối lượng công việc cần kiểm toán, từ đó có thể đi sâu vào nghiên cứu, kiểm toán những vấn đề mà kiểm toán viên cho là cần thiết.
Có tác dụng cho cả ba giai đoạn kiểm toán: lập kế hoạch kiểm toán, thực hiện kiểm toán, kết thúc kiểm toán.
Phân tích xu hướng
Là phương pháp so sánh về lượng trên cùng một chỉ tiêu. kĩ thuật này giúp kiểm toán viên thấy được chiều hướng biến động trên cùng một chỉ tiêu, qua đó định hướng được nội dung kiểm toán và xác định những vấn đề cơ bản cần đi sâu.
Phân tích tỉ suất
Phương pháp này dựa vào những tỉ lệ tương quan giữa các chỉ tiêu, các khoản mục khác nhau để phân tích, so sánh đánh giá.
Tuỳ vào từng doanh nghiệp cụ thể và giới hạn, phạm vi về thời gian, tiền bạc và trình độ chuyên môn, kinh nghiệm nghề nghiệp mà kiểm toán viên có thể tiến hành phân tích một số hoặc tất cả nhóm tỉ suất sau:
– Nhóm tỉ suất khả năng thanh toán
– Nhóm tỉ suất khả năng sinh lời
– Nhóm tỉ suất về cấu trúc tài chính
Thử nghiệm chi tiết các nghiệp vụ và số dư tài khoản
Là kĩ thuật kiểm tra chi tiết quá trình ghi chép, thanh toán từng nghiệp vụ kinh tế từ chứng từ vào sổ sách kế toán có liên quan, kiểm tra tính toán, tổng hợp số dư từng tài khoản.
Đây là phương pháp kiểm toán ra đời sớm nhất, mất nhiều công sức, thời gian, chi phí, nhưng lại mang lại bằng chứng kiểm toán có giá trị và sức thuyết phục cao nhất.Thích hợp để thực hiện tại các lĩnh vực như tiền mặt, ngoại tệ, đá quí.
(Tài liệu tham khảo: Giáo trình Lý thuyết kiểm toán, NXB Tài chính)
