Qui trình kiểm soát (Control Process) là gì? Xác định tiêu chuẩn kiểm soát

Hình minh hoạ (Nguồn: casadomo)

Qui trình kiểm soát

Khái niệm

Qui trình kiểm soát trong tiếng Anh được gọi là Control Process.

Qui trình kiểm soát là cố gắng một cách có hệ thống để xác định các tiêu chuẩn so với mục tiêu kế hoạch, thiết kế hệ thống thông tin phản hồi, so sánh sự thực hiện với các tiêu chuẩn, xác định và đo lường mức độ sai lệch và thực hiện việc điều chỉnh để đảm bảo rằng mọi nguồn lực đã sử dụng một cách có hiệu quả nhất trong việc thực hiện mục tiêu.

Các giai đoạn

Qui trình kiểm soát gồm các giai đoạn:

– Xác định tiêu chuẩn và lựa chọn phương pháp đánh giá;

– Đo lường kết quả bằng cách đối chiếu kết quả với tiêu chuẩn đã được xác lập;

– Tiến hành điều chỉnh (nếu có).

Xác định tiêu chuẩn kiểm soát

– Tiêu chuẩn là những mốc mà từ đó người ta có thể đo lường thành quả đạt được.

– Tiêu chuẩn kiểm soát tạo ra các “mốc” cần thiết để đánh giá xem những công việc đã/sẽ diễn ra có còn ở trong giới hạn cho phép hay không.

Tham khảo: Bản sắc văn hoá doanh nghiệp là gì? Đặc trưng

– Một tổ chức thì có rất nhiều loại tiêu chuẩn kiểm soát khác nhau. Các tiêu chuẩn kiểm soát đề ra cần phải hợp lí và có khả năng thực hiện được trên thực tế.

Các dạng tiêu chuẩn kiểm soát

– Tiêu chuẩn định tính là tiêu chuẩn không biểu hiện dưới dạng các số đo vật lí hoặc giá trị.

– Tiêu chuẩn định lượng là những chỉ tiêu có thể đo lường bằng các đơn vị cụ thể.

– Dựa vào các mục tiêu của doanh nghiệp. Đây là tiêu chuẩn đo sự thành công của các kế hoạch; là căn cứ đánh giá kết quả hoạt động của doanh nghiệp cũng như mức độ hoàn thành nhiệm vụ được giao của các phòng/ban, cá nhân → đo lường bằng định lượng.

– Các tiêu chuẩn thực hiện chương trình: Đây là cơ sở để đánh giá việc thực hiện các chương trình mục tiêu như chương trình phát triển sản phẩm mới, chương trình cải tiến chất lượng sản phẩm.

– Các chỉ tiêu chất lượng đối với sản phẩm và dịch vụ.

– Các định mức kinh tế – kĩ thuật đối với quá trình sản xuất và phân phối sản phẩm.

Tham khảo: Phân tích quyết định (Decision Analysis - DA) là gì? Ví dụ về DA

– Tiêu chuẩn về vốn: Đây là những chỉ tiêu đo lường sự thực hiện vốn đầu tư trong các doanh nghiệp như khoản thu hồi trên vốn đầu tư, tỉ lệ giữa các khoản nợ hiện có với tài sản hiện có…

– Tiêu chuẩn thu nhập: như khoản thu nhập trên một km xe khách chở khách, số tiền thu được trên một tấn hàng bán được…

(Tài liệu tham khảo: Qui trình, công cụ và tiêu chuẩn kiểm soát, ThS. Nguyễn Thị Phương Lan, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân)