Phương pháp mạng lưới xác định các tác động (Network Method) trong qui hoạch xây dựng là gì?

Phương pháp mạng lưới xác định các tác động (Network Method)

Phương pháp mạng lưới xác định các tác động – danh từ, trong tiếng Anh được dùng bởi cụm từ Network Method.

Phương pháp mạng lưới xác định các tác động là phương pháp đánh giá tác động môi trường (ĐTM) trong qui hoạch xây dựng được Sorensen thiết lập năm 1971.

Quan điểm cơ bản của phương pháp này là: việc xác định một chuỗi các sự kiện hay hậu quả liên quan với từng hoạt động của dự án (mạng lưới: nguyên nhân – điều kiện và hậu quả).

Trên cơ sở các hoạt động của dự án, phương pháp mạng lưới có thể xác định các tác động trực tiếp lên môi trường. Sau đó có thể sinh ra tác động bậc 2 và bậc 3 (tác động gián tiếp và tác động tích lũy) từ tác động trực tiếp. (Theo Môi trường Đô thị, NXB Xây dựng)

Trình tự tiến hành phương pháp mạng lưới xác định các tác động

– Liệt kê toàn bộ các hành động trong hoạt động của dự án, xác định mối quan hệ nhân quả giữa những tác động đó với các nhân tố môi trường.

Tham khảo: Qui hoạch xây dựng vùng (Regional construction planning)? Đồ án qui hoạch xây dựng vùng

– Nối các quan hệ của những hành động đó với nhau thành một mạng lưới.

Trên mạng lưới có thể phân biệt được những tác động bậc 1 do một hành động trực tiếp gây ra, rồi tác động bậc 2 do tác động bậc 1 gây ra, rồi tác động bậc 3, bậc 4… Các chuỗi tác động đó dẫn về tác động cuối cùng cho thấy hậu quả là có lợi hoặc có hại đối với môi trường.

Sơ đồ mạng lưới tác động môi trường của nhà máy giấy (dựa theo phương pháp Sorensen – Canada, 1971)

Ưu điểm

– Thể hiện được mối quan hệ nhân quả và mối liên quan của nhiều hành động và tác động trên một mạng lưới.

– Phương pháp này cho biết được nguyên nhân và con đường (cây cầu) dẫn tới những hậu quả tiêu cực đối với môi trường, từ đó đề xuất các giải pháp giảm thiểu, phòng tránh ngay từ đầu, từ khâu qui hoạch, thiết kế dự án.

Hạn chế

– Hiện nay sơ đồ mạng lưới mới chỉ chú ý phân tích các khía cạnh tiêu cực.

– Trên mạng lưới không thể phân biệt được tác động trước mắt và tác động lâu dài.

Tham khảo: Đồ án qui hoạch đô thị (Urban planning project) là gì? Ý nghĩa các loại bản đồ qui hoạch

– Phương pháp này thường chỉ dùng để đánh giá tác động môi trường đối với một dự án cụ thể mà không thích hợp đối với các chương trình hay kế hoạch phát triển dài hạn. (Theo Môi trường Đô thị, NXB Xây dựng)