Chi phí sản xuất là gì? Làm thế nào để phân bổ chi phí sản xuất kinh doanh chính xác?

1. Chi phí sản xuất là gì?

Chi phí sản xuất trên thực tế là toàn bộ các hao phí về lao động và các chi phí khác mà doanh nghiệp cần phải bỏ ra để tạo ra dịch vụ, sản phẩm và từ đó tạo ra lợi nhuận như kỳ vọng trong thời kỳ nhất định.

Chi phí mang ý nghĩa tương đối lớn với bất kỳ doanh nghiệp sản xuất nào. Bởi đây được xem như thang đo giá trị đầu vào của chính doanh nghiệp đó. Có thể nói, chi phí sản xuất có mối liên hệ mật thiết với nhiều vấn đề khác của doanh nghiệp cũng như xã hội.

Hoạt động tối ưu chi phí sản xuất chính là cách mà nhà quản lý đang tìm kiếm và cần tối ưu để giảm giá thành sản phẩm, nâng cao hiệu quả kinh doanh và đáp ứng tốt các nhu cầu của người tiêu dùng. Bởi trên thực tế, đây là giải pháp giúp doanh nghiệp có thể làm tăng lợi nhuận cũng như tính cạnh tranh của hàng hóa và nâng cao lợi ích của người tiêu dùng.

2. Ví dụ về chi phí sản xuất

Doanh nghiệp khi tiến hành hoạt động sản xuất kinh doanh cần đảm bảo được 3 yếu tố cơ bản là tư liệu lao động, đối tượng lao động và sức lao động. Quá trình sản xuất kinh doanh hay luân chuyển trên chính là sự kết hợp của 3 yếu tố trên và cũng là quá trình tiêu hao các yếu tố.

Dưới góc độ kế toán quản trị, chi phí được nhận thức theo phương thức nhận diện thông tin ra quyết định. Loại chi phí này có thể là chi phí thực tế gắn liền với hoạt động sản xuất kinh doanh hàng ngày, hoặc có thể là chi phí ước tính để thực hiện dự án, chi phí mất đi khi lựa chọn phương án mà bỏ qua cơ hội kinh doanh.

Các chi phí tiền lương, thưởng, tiền trích khoản theo lương và biểu hiện bằng tiền của những hao phí về lao động sống. Các chi phí nguyên liệu, vật liệu, nhiên liệu, khấu hao tài sản cố định,…là biểu hiện bằng tiền của hao phí về lao động vật hóa.

Từ đó, có thể thấy rằng, để tiến hành sản xuất hàng hóa, doanh nghiệp cần phải bỏ ra một lượng chi phí về thù lao lao động, về tư liệu lao động, đối tượng lao động. Do đó, sự hình thành nên các chi phí sản xuất để tạo ra giá trị sản phẩm sản xuất là tất yếu khách quan và không phụ thuộc vào yếu tố chủ quan của người sản xuất.

3. Chi phí sản xuất được phân loại theo các tiêu chí

• Theo nội dung tính chất kinh tế của chi phí: Cách phân loại này thường sẽ dựa vào nguyên tắc các chi phí có cùng nội dung kinh tế được xếp cùng vào một loại. Không phân biệt chi phí đó phát sinh ở địa điểm nào, lĩnh vực gì hay hoạt động với mục đích gì trong sản xuất kinh doanh: Chi phí nhân công, chi phí nguyên vật liệu, chi phí khấu hao tài sản cố định, chi phí dịch vụ mua ngoài, chi phí khác bằng tiền.
• Theo mục đích và công dụng của chi phí: Cách phân loại này sẽ căn cứ vào công dụng mục đích của chi phí và mức phân bổ chi phí cho từng đối tượng như sau: Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, chi phí nhân công trực tiếp, chi phí sản xuất chung, chi phí vật liệu, chi phí khấu hao tài sản cố định, chi phí nhân viên phân xưởng, chi phí dịch vụ mua ngoài, chi phí bằng tiền khác,…Việc phân loại chi phí sản xuất kinh doanh theo mục đích cũng như công dụng sẽ cho phép quản lý chi phí sản xuất theo định mức và từ đó hỗ trợ tối đa cho hoạt động tính giá thành cũng như phân tích tình hình thực hiện các kế hoạch sản phẩm.
• Theo mối quan hệ với khối lượng sản phẩm, công việc lao vụ sản xuất trong kỳ: Đây là những chi phí không thay đổi tổng số so với lượng công việc hoàn thành trong phạm vi nhất định. Các chi phí biến đổi chính là những chi phí thay đổi về tỷ lệ, tổng số so với khối lượng công việc đã hoàn thành. Việc phân loại sẽ giúp chủ kinh doanh có thể thuận lợi hơn trong việc xác định điểm hòa vốn cũng như tình hình tiết kiệm chi phí sản xuất. Việc phân loại sẽ giúp đưa ra các biện pháp thích hợp để hạ thấp chi phí sản xuất kinh doanh cũng như xác định đầu tư theo phương án nào là phù hợp.
• Theo phương pháp tập hợp chi phí sản xuất và mối quan hệ giữa đối tượng chịu chi phí: Chi phí gián tiếp được xem là chi phí phát sinh liên quan đến nhiều đối tượng tập hợp chi phí đã xác định mà kế toán không thể tập hợp trực tiếp các chi phí này cho từng đối tượng đó. Chi phí trực tiếp là chi phí có liên quan trực tiếp đến các đối tượng tập hợp chi phí đã xác định, tức là đối với các loại chi phí phát sinh liên quan đến đối tượng nào thì có thể xác định được trực tiếp cho đối tượng đó. Việc phân loại này sẽ giúp thuận lợi hơn trong việc phân bổ chi phí hợp lý cũng như xác định được phương pháp tập hợp chi phí hợp lý.

4. Quan hệ của giá thành sản phẩm và chi phí sản xuất

Giá thành sản phẩm và chi phí sản xuất đều giúp phản ánh chi phí mà doanh nghiệp phải bỏ ra để có thể phục vụ cho quá trình sản xuất.

Chi phí sản xuất là cơ sở để tạo nên giá thành của sản phẩm. Giá thành sản phẩm là thước đo chính xác của chi phí sản xuất cần phải bỏ ra để có được 1 sản phẩm tốt nhất.

Giá thành sản phẩm = Chi phí sản xuất sản phẩm + Chi phí dịch vụ + Chi phí quản lý

Trên đây là những yếu tố quan trọng về chi phí sản xuất mà chủ kinh doanh cần lưu ý. Sapo hy vọng rằng, những chia sẻ trên của chúng tôi có thể giúp bạn hiểu rõ chi phí sản xuất là gì cũng như cách phân loại chi phí sản xuất kinh doanh.