Cơ cấu tổ chức theo khách hàng (Customer organizational structure) là gì?

Hình minh hoạ (Nguồn: thethrivingsmallbusiness)

Cơ cấu tổ chức theo khách hàng

Khái niệm

Cơ cấu tổ chức theo khách hàng trong tiếng Anh được gọi là Customer organizational structure.

Cơ cấu tổ chức thể hiện hình thức cấu tạo của tổ chức, bao gồm sự phân chia tổng thể thành các bộ phận mang tính độc lập tương đối thực hiện những hoạt động nhất định.

Việc hình thành các bộ phận của tổ chức phản ánh quá trình chuyên môn hoá và hợp nhóm hoạt động theo chiều ngang.

Việc hợp nhóm các hoạt động và con người để tạo nên các bộ phận tạo điều kiện mở rộng tổ chức đến mức độ không hạn chế và đó cũng là cách để có được nguồn nhân lực thực hiện các mục tiêu kế hoạch.

Trong thực tế, các bộ phận có thể được hình thành theo những tiêu chí khác nhau, làm xuất hiện các mô hình tổ chức bộ phận khác nhau. Trong đó có thể kế tới mô hình tổ chức theo khách hàng.

Những nhu cầu mang đặc trưng riêng của khách hàng đối với các sản phẩm và dịch vụ đã dẫn nhiều tổ chức đến với cơ cấu theo khách hàng.

Cơ cấu tổ chức theo khách hàng là hình thức tạo nên bộ phận trong đó các cá nhân phục vụ một nhóm khách hàng mục tiêu được hợp nhóm trong một đơn vị cơ cấu.

Ví dụ

Ví dụ, một tổ chức từ thiện hình thành bộ phận theo những nhóm người cần giúp đỡ. Một doanh nghiệp kinh tế quốc phòng có thể có phân hệ cung cấp sản phẩm phục vụ quốc phòng và phân hệ cung cấp sản phẩm phục vụ khách hàng dân sự.

Tham khảo: Lí thuyết qui kết (Attribution theory) là gì? Nội dung và ví dụ minh họa

Mô hình tổ chức bộ phận theo khách hàng của một doanh nghiệp kinh tế quốc phòng

Mô hình tổ chức bộ phận theo khách hàng của một doanh nghiệp kinh tế quốc phòng

Khi những hạn chế của phương thức tổ chức theo chức năng đã lớn hơn ưu thế của nó, các nhà quản lí sẽ hướng tới việc tổ chức bộ phận theo các mục tiêu độc lập như khách hàng làm xuất hiện các đơn vị – những bộ phận lớn của tổ chức, thực hiện tất cả hay phần lớn các hoạt động cần thiết cho phục vụ một nhóm khách hàng.

Tổ chức theo khách hàng là hình thức tạo nên bộ phận trong đó các cá nhân thực hiện các hoạt động phục vụ một nhóm khách hàng mục tiêu được hợp nhóm trong một đơn vị cơ cấu.

Phương thức hợp nhóm các hoạt động và đội ngũ nhân lực theo khách hàng từ lâu đã được các tổ chức lớn, đa sản phẩm, phục vụ nhiều nhóm khách hàng, hoạt động trên nhiều thị trường sử dụng để làm tăng khả năng thích nghi của các tổ chức với môi trường.

Tuy mô hình tổ chức bộ phận theo khách hàng ít được sử dụng như một mô hình duy nhất hoặc như một dạng cơ cấu tổ chức chính, song nó thường được sử dụng cho một tổ chức tổng thể.

Ưu và nhược điểm

Ưu điểm chính của mô hình tổ chức này là

Tham khảo: Sơ đồ cây về chất lượng (Critical to Quality Trees - CTQ Trees) là gì? Ví dụ

Tập trung sự chú ý vào khách hàng

Việc phối hợp hành động giữa các bộ phận vì mục tiêu cuối cùng có hiệu quả hơn

Các đề xuất đổi mới công nghệ dễ được quan tâm

Có được thông tin tốt hơn về thị trường và có khả năng lớn hơn là khách hàng sẽ được tính tới khi đề ra quyết định

Sử dụng được lợi thế nguồn lực của các địa phương khác nhau

Việc qui định trách nhiệm giải trình đối với kết quả cuối cùng tương đối dễ dàng

Giảm gánh nặng cho các nhà quản lí cấp cao và tạo khả năng tốt hơn cho việc phát triển đội ngũ các nhà quản chung

Nhược điểm tiềm ẩn của nhóm mô hình này là

Công việc có thể bị trùng lắp

Sự tranh giành nguồn lực giữa các tuyến có thể dẫn đến phản hiệu quả

Có khó khăn trong việc thích ứng với các yếu tố tác động lên toàn tổ chức

Cần nhiều người có năng lực quản lí chung

Có xu thế làm cho việc thực hiện các dịch vụ hỗ trợ tập trung trở nên khó khăn

Làm nảy sinh khó khăn đối với việc kiểm soát của cấp quản lí cao nhất

(Tài liệu tham khảo: Tổ chức và quản lí tổ chức, Trung tâm đào tạo từ xa, ĐH Kinh tế Quốc dân)