Tái sản xuất mở rộng (Expanded reproduction) là gì? Các mô hình

Hình minh hoạ (Nguồn: blackghostaudio)

Tái sản xuất mở rộng

Khái niệm

Tái sản xuất mở rộng trong tiếng Anh được gọi là Expanded reproduction hay enlarged reproduction.

Tái sản xuất mở rộng là quá trình sản xuất được lặp lại với qui mô lớn hơn trước.

Tái sản xuất mở rộng là đặc trưng chủ yếu của nền sản xuất lớn.

Để có tái sản xuất mở rộng thì năng suất lao động xã hội phải đạt đến một trình độ cao nhất định, vượt ngưỡng của sản phẩm tất yếu và tạo ra ngày càng nhiều sản phẩm thặng dư bởi vì sản phẩm thặng dư dùng để đầu tư thêm vào sản xuất mới là nguồn lực trực tiếp của tái sản xuất mở rộng.

Lịch sử phát triển nền sản xuất xã hội cho thấy việc chuyển từ tái sản xuất giản đơn sang tái sản xuất mở rộng là quá trình lâu dài gắn liền với quá trình chuyển nền sản xuất nhỏ lên nền sản xuất lớn.

Quá trình chuyển tái sản xuất giản đơn sang tái sản xuất mở rộng là một yêu cầu khách quan của cuộc sống.

Bởi vì, một là, do dân số thường xuyên tăng lên; hai là, do nhu cầu về vật chất, tinh thần của con người cũng thường xuyên tăng lên. Do đó, xã hội phải không ngừng mở rộng sản xuất, làm cho số lượng và chất lượng của cải ngày càng nhiều hơn, tốt hơn.

Tham khảo: Hồ sơ về tài sản bảo đảm tiền vay là gì? Các loại hồ sơ

Các mô hình tái sản xuất mở rộng

Tái sản xuất mở rộng có thể được thực hiện theo hai hướng (có thể gọi là hai mô hình) sau:

– Tái sản xuất mở rộng theo chiều rộng

Đó là sự mở rộng qui mô sản xuất chủ yếu bằng cách tăng thêm các yếu tố đầu vào (vốn, tài nguyên, sức lao động…). Do đó, số sản phẩm làm ra tăng lên. Còn năng suất lao động và hiệu quả sử dụng các yếu tố sản xuất không thay đổi.

Tái sản xuất mở rộng theo chiều rộng sẽ khai thác được nhiều các yếu tố đầu vào của sản xuất (đất đai, tài nguyên thiên nhiên, nguyên liệu, sức lao động…) nhưng lại làm cho các nguồn tài nguyên thiên nhiên nhanh chóng bị cạn kiệt và thường gây ra ô nhiễm môi trường nhiều hơn.

– Tái sản xuất mở rộng theo chiều sâu

Đó là sự mở rộng qui mô sản xuất làm cho sản phẩm tăng lên chủ yếu nhờ tăng năng suất lao động và nâng cao hiệu quả sử dụng các yếu tố đầu vào của sản xuất.

Còn các yếu tố đầu vào của sản xuất căn bản không thay đổi, giảm đi hoặc tăng lên nhưng mức tăng chậm hơn mức tăng năng suất lao động và hiệu quả sử dụng các yếu tố đầu vào.

Tham khảo: Qui tắc tài khoá (Fiscal rules) là gì? Phân loại

Điều kiện chủ yếu để thực hiện tái sản xuất mở rộng theo chiều sâu là ứng dụng rộng rãi các thành tựu khoa học – công nghệ tiên tiến.

Tái sản xuất mở rộng theo chiều sâu sẽ hạn chế được các nhược điểm của tái sản xuất mở rộng theo chiều rộng vì việc sử dụng các thành tựu khoa học công nghệ tiên tiến vừa hạn chế ô nhiễm môi trường vừa giảm được các chi phí vật chất trong một đơn vị sản phẩm làm ra.

(Tài liệu tham khảo: Giáo trình Kinh tế chính trị Mác – Lênin, PGS. TS. Nguyễn Văn Hảo, Bộ Giáo dục và đào tạo)

Tái sản xuất mở rộng

Các mô hình tái sản xuất mở rộng

Bài viết cùng chuyên đề:

Baolong

Chuyên đề

Thống kê

Tái sản xuất mở rộng (Expanded reproduction) là gì? Các mô hình

Google Business Profile là gì? Lợi ích khi xây dựng tài khoản Google Business

6 “nàng thơ mạng xã hội” giúp bạn định hình phong cách sống thơ mộng và tích cực

Tái sản xuất mở rộng

Các mô hình tái sản xuất mở rộng

Bài viết cùng chuyên đề:

Baolong

Google Business Profile là gì? Lợi ích khi xây dựng tài khoản Google Business

6 “nàng thơ mạng xã hội” giúp bạn định hình phong cách sống thơ mộng và tích cực

Chuyên đề

Thống kê