Qui hoạch tổng thể phát triển kinh tế – xã hội là gì? Nội dung

Qui hoạch tổng thể phát triển kinh tế – xã hội

Khái niệm

Qui hoạch tổng thể phát triển kinh tế – xã hội trong tiếng Anh được gọi là Socio-economic Development Master Plan.

Qui hoạch tổng thể phát triển kinh tế – xã hội vùng, lãnh thổ là luận chứng, lựa chọn phương án phát triển kinh tế – xã hội và tổ chức không gian các hoạt động kinh tế – xã hội hợp lí trên lãnh thổ nhất định trong một thời gian xác định.

Sự khác biệt giữa qui hoạch với chiến lược và kế hoạch

– So với chiến lược: Qui hoạch chi tiết về định hướng phát triển; bố trí tương đối cụ thể theo lãnh thổ; Bước đầu dự báo các nguồn lực thực hiện qui hoạch: vốn, lao động, quĩ đất,…

– So với qui hoạch, kế hoạch có đặc điểm sau:

+ Các định hướng, mục tiêu cho thời gian ngắn; tính ràng buộc, tính pháp định cao hơn.

+ Trong kế hoạch cụ thể hóa các cân đối chủ yếu (tích lũy –tiêu dùng, thu – chi ngân sách, cán cân thanh toán, cân đối vốn đầu tư phát triển, cân đối lao động – việc làm, …)

+ Xác định cụ thể các chương trình, dự án đầu tư (qui mô, địa điểm, nguồn, thời gian thực hiện, …)

Các loại qui hoạch phát triển lãnh thổ

– Qui hoạch tổng thể phát triển kinh tế – xã hội vùng

– Qui hoạch tổng thể phát triển kinh tế – xã hội tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương

– Qui hoạch tổng thể phát triển kinh tế – xã hội huyện, thành phố, thị xã trực thuộc tỉnh.

– Qui hoạch tổng thể phát triển kinh tế – xã hội các lãnh thổ đặc biệt (hành lang kinh tế, vành đai kinh tế,…)

Đặc điểm của qui hoạch 

– Mang tính hệ thống

– Tính đa phương án của qui hoạch

– Tính định hướng của qui hoạch

– Tính dài hạn

– Tính toàn diện, vừa có tính trọng điểm, đột phá

– Là công cụ quản lí của Nhà nước nhưng cần huy động toàn xã hội để thực hiện qui hoạch

Nội dung

Đánh giá các yếu tố, điều kiện phát triển và thực trạng phát triển kinh tế – xã hội:

– Đánh giá về vị trí địa lí

– Đánh giá các yếu tố, điều kiện phát triển

– Xác định các lợi thế, hạn chế, cơ hội, thách thức

Xác định các mục tiêu phát triển 

– Mục tiêu tổng quát

– Mục tiêu cụ thể

+ Mục tiêu về tăng trưởng kinh tế 

+ Mục tiêu về xã hội

+ Mục tiêu về môi trường

Nghiên cứu, đề xuất các giải pháp thực hiện

– Xác định các yếu tố tiền đề để phát triển

– Lựa chọn cơ cấu ngành nghề và cơ cấu lãnh thổ, các sản phẩm chủ lực

– Lựa chọn phương án tổ chức lãnh thổ

– Định hướng sử dụng đất

– Đánh giá tác động đến môi trường và kiến giải biện pháp khắc phục

– Xác định các lãnh thổ dự trữ, cần khôi phục

– Cơ chế, chính sách, tổ chức thực hiện

– Các chương trình phát triển và dự án ưu tiên đầu tư

Xây dựng các bản đồ qui hoạch

(Tài liệu tham khảo: Qui hoạch tổng thể phát triển kinh tế – xã hội, Nguyễn Ngọc Hải, Viện Chiến lược phát triển – Bộ Kế hoạch và Đầu tư)