EN |
VN
Monopolistic competition là gì? Monopolistic competition còn gọi là cạnh tranh độc quyền là một mô hình thị trường bao gồm nhiều công ty cung cấp các sản phẩm khác biệt (khác nhau về chất lượng, nhãn hiệu, kiểu dáng và danh tiếng) và cạnh tranh với nhau. Hàng hóa hoặc dịch vụ mà họ cung cấp cho khách hàng là tương tự nhưng không phải là hàng hóa thay thế.
Đặc điểm của cạnh tranh độc quyền
Hãy cùng khám phá các đặc điểm của cấu trúc thị trường này sẽ giúp bạn hiểu được các nguyên tắc của cạnh tranh độc quyền.
Nhiều công ty
Cấu trúc thị trường xảy ra khi có nhiều công ty cung cấp hàng hóa tương tự nhưng không giống hệt nhau. Các công ty này hoạt động theo các quy luật của thị trường và đưa ra các quyết định độc lập với các doanh nghiệp khác.
Sự khác biệt của hàng hóa
Sự khác biệt của sản phẩm và dịch vụ không nằm ở giá cả, mà là vị trí hoặc các khía cạnh vô hình của nó. Tuy nhiên, những sản phẩm này không thể thay thế hoàn toàn sản phẩm của các đối thủ cạnh tranh. Chúng ta không thể bỏ qua thực tế là những hàng hóa này thực hiện một chức năng tương tự. Tuy nhiên, chúng vẫn khác nhau về chất lượng, bao bì, kiểu dáng, danh tiếng, nhãn hiệu, hình thức…
Sức mạnh thị trường thấp
Các công ty có sức mạnh thị trường mặc dù rất thấp. Họ có quyền đối với các điều khoản và điều kiện trao đổi. Bên cạnh đó, các công ty là người định giá và có thể tăng giá mà không làm mất khách hàng và gây ra cuộc chiến về giá giữa các đối thủ cạnh tranh. Sức mạnh của họ nằm ở số lượng đối thủ cạnh tranh tương đối thấp, sự độc lập trong việc ra quyết định và hàng hóa khác biệt.
Một vài rào cản gia nhập
Doanh nghiệp có thể ra vào thị trường một cách dễ dàng. Các công ty mới có xu hướng tham gia khi các doanh nghiệp hiện tại có được doanh thu lớn. Với sự xuất hiện của các công ty mới trên thị trường, nguồn cung tăng lên và giá giảm. Điều này ảnh hưởng đến lợi nhuận của các công ty hiện tại.
Tự do trong việc ra quyết định
Các công ty trong cạnh tranh độc quyền không xem xét các quyết định của họ ảnh hưởng đến đối thủ cạnh tranh như thế nào. Vì vậy, mỗi công ty có thể hoạt động mà không sợ bắt đầu cạnh tranh cao.
“Cạnh tranh độc quyền là một hình thức cạnh tranh không hoàn hảo và có thể được tìm thấy ở nhiều thị trường thế giới thực.”
Ưu điểm và nhược điểm của cạnh tranh độc quyền
Các nhà hàng và cửa hàng quần áo, tiệm làm tóc, khách sạn hoạt động dưới sự cạnh tranh độc quyền. Mô hình thị trường này cùng với những mô hình khác đều có ưu và nhược điểm của nó. Vì vậy, điều cần thiết là phải nhận thức được những điều đó trước khi tham gia vào cấu trúc thị trường này.
Các lợi thế của cạnh tranh độc quyền bao gồm:
- Ít rào cản gia nhập đối với các công ty mới;
- Môi trường kinh doanh năng động;
- Khách hàng có thể nhận được nhiều loại sản phẩm và dịch vụ vì các sản phẩm khác nhau;
- Người tiêu dùng được thông báo về hàng hóa và dịch vụ hiện có trên thị trường;
- Chất lượng của sản phẩm cao hơn;
Những bất lợi bao gồm:
- Lãng phí tài nguyên quá mức;
- Hạn chế tiếp cận nền kinh tế theo quy mô vì số lượng lớn các công ty;
- Quảng cáo gây hiểu nhầm;
- Vượt quá công suất;
- Thiếu hàng hóa tiêu chuẩn hóa;
- Phân bổ nguồn lực không hiệu quả;
- Không thể thu được lợi nhuận bất thường.
Bây giờ chúng ta hãy chuyển sang các ví dụ để hiểu nó hoạt động như thế nào.
Ví dụ về cạnh tranh độc quyền
Để hiểu rõ hơn về monopolistic competition là gì, hãy cùng tham khảo các ví dụ sau:
Thức ăn nhanh
McDonald’s và Burger King cung cấp thức ăn nhanh là những ví dụ tuyệt vời về mô hình cạnh tranh độc quyền. Họ bán các loại sản phẩm tương tự nhau nhưng đồng thời, chúng không thể thay thế nhau. Điều này là do sự khác biệt về hương vị, hình dạng, bao bì… Mọi thứ phụ thuộc vào người tiêu dùng – họ quyết định chọn công ty nào theo thị hiếu và sở thích của họ.
Tiệm bánh
Bạn có thể thấy rất nhiều tiệm bánh. Họ cung cấp các sản phẩm khác nhau về hình thức, hương vị và thương hiệu. Tuy nhiên, nếu chỉ có một tiệm bánh có thể tính giá cao hơn cho người tiêu dùng đối với sản phẩm của mình.
Trong trường hợp, có một tiệm bánh mì nổi tiếng với bánh ngọt và bánh nướng ngon và có nhiều khách hàng thì chắc chắn, nơi này cũng có thể tính giá cao hơn vì khách hàng sẵn sàng trả nhiều tiền hơn để mua bánh ngọt.
Các nhãn hiệu giày chạy bộ
Thị trường giày chạy bộ được coi là thị trường có mức độ cạnh tranh cao. Adidas, Nike, New Balance và Reebok chỉ là một vài thương hiệu mà mọi người thích mua. Họ cạnh tranh để giành lấy lòng trung thành của khách hàng.
Mặc dù tất cả các công ty được đề cập đều sản xuất giày thể thao, nhưng sản phẩm của họ vẫn là duy nhất vì thiết kế và tính năng mà mỗi thương hiệu cung cấp. Đó là lý do tại sao các công ty có quyền tính một mức giá thường khác với các đối thủ cạnh tranh của họ.
Các nhà hàng, quán ăn
Ở mọi quận huyện, bạn cũng có thể tìm thấy rất nhiều nhà hàng, quán ăn. Người ta có thể tính phí cho một sản phẩm là 70 ngàn đồng trong khi một sản phẩm tương tự có thể có giá 40 ngàn đồng ở một nơi khác. Điều này phụ thuộc vào nhiều yếu tố như địa điểm, chất lượng và các dịch vụ khác.
Nói một cách đơn giản, cạnh tranh độc quyền thường được coi là không hiệu quả vì các công ty chi quá nhiều tiền cho quảng cáo và quảng bá thay vì tăng chất lượng sản phẩm của họ.
Tuy nhiên, mô hình thị trường này là mô hình thực tế vì có nhiều công ty cung cấp hàng hóa khác biệt và vẫn có những rào cản gia nhập mặc dù rất thấp. Đó là lý do tại sao bạn có thể thấy rất nhiều ví dụ về các doanh nghiệp như vậy xung quanh bạn như nhà hàng, khách sạn, tiệm bánh và cửa hàng.
Với những thông tin cụ thể trên đây, mong rằng bạn đã hiểu rõ hơn về monopolistic competition là gì.
