EN |
VN
5M1E được biết đến như một mô hình xương cá đóng vai trò hỗ trợ bộ phận quản lý doanh nghiệp trong quản lý quá trình sản xuất. Vậy cụ thể hơn 5M1E là gì? 5M1E bao gồm những yếu tố nào? Những câu hỏi này sẽ được Masterskills lý giải ở những nội dung dưới đây.
5M1E là gì?
Thuật ngữ 5M1E được dùng để nhắc đến 6 yếu tố tất yếu trong một mô hình sản xuất kinh doanh. Cách gọi tắt 5M1E này nhằm mục đích giúp dễ nhớ hơn và cho chúng ta thấy được sự gắn kết giữa các yếu tố này với nhau.
Các yếu tố 5M1E bao gồm:
- Material (Nguyên vật liệu linh kiện)
- Machine (Thiết bị)
- Man (Người thao tác)
- Method (Phương pháp thao tác)
- Measurement (Kiểm tra đo lường)
- Environment (Môi trường làm việc)
Đây là những yếu tố quan trọng để tạo thành phương pháp quản lý sản xuất của doanh nghiệp để ra đời những sản phẩm đạt chất lượng.
Giải mã từng yếu tố của 5M1E
Material – Nguyên vật liệu
Nguyên vật liệu, linh kiện là các yếu tố quan trọng nhất trong ngành sản xuất. Một sản phẩm không thể được tạo thành nếu thiếu đi nguyên liệu.
Thậm chí ngay cả khi đã có nguyên liệu sản xuất thì chất lượng của nó cũng sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sản phẩm khi hoàn thành (nguyên liệu tốt hay kém). Nếu nguyên liệu kém chất lượng hoặc sai lệch thì sản phẩm khi hoàn thiện sẽ bị lỗi, điều này gây ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí sản xuất.
Do đó, cần có người giám sát trước khi đưa nguyên liệu vào sản xuất, kiểm định chất lượng nguyên liệu đầu vào theo những yêu cầu riêng của doanh nghiệp trong từng lĩnh vực. Thực tế quyết định mua sản phẩm của người tiêu dùng sau này phụ thuộc khá nhiều vào nguyên liệu sản xuất.
Nếu trong quá trình kiểm tra phát hiện lỗi ở nguyên liệu cần dừng sản xuất ngay và tùy theo cách xử lý (trả lại nhà cung cấp hoặc tiến hành tiêu hủy) để đảm bảo chất lượng sản phẩm.
Machine – Máy móc, thiết bị
Để từ nguyên liệu thô ra sản phẩm hoàn thiện, tất cả đều cần đến máy móc. Ở thời đại công nghệ 4.0, máy móc có thể thay thế con người trong sản xuất và còn có thể làm tốt hơn rất nhiều.
Sự hiện đại của máy móc mang đến năng suất làm việc cao hơn, nhiều sản phẩm được hoàn thiện trong thời gian ngắn hơn so với làm hoàn toàn thủ công bằng sức người. Sản phẩm làm ra cũng chính xác hơn và chất lượng cũng vượt trội hơn.
Với máy móc, người ta cần quan tâm kỹ càng đến năng suất, chất lượng máy cũng như điều kiện sử dụng và luôn phải bảo trì máy móc theo định kỳ để có kết quả tốt nhất.
Man – Con người
Máy móc tuy vượt trội về năng suất và chất lượng nhưng không thể hoạt động được nếu thiếu con người vận hành, hay còn gọi thao tác.
Để vận hành máy móc cần có yêu cầu cao về chuyên môn trong lĩnh vực mình hoạt động cũng như máy móc mình thao tác để kịp thời xử lý khi xảy ra sự cố.
Nhiều doanh nghiệp thậm chí còn yêu cầu người vận hành máy móc được đi đào tạo định kỳ. Yếu tố con người này là một trong những điều doanh nghiệp cần quan tâm nhất trong quá trình làm việc vì khó điều khiển và dễ thay đổi.
Method – Phương pháp
Phương pháp thao tác là cách người vận hành máy móc hoạt động trong quá trình sản xuất. Khi có phương pháp đạt tiêu chuẩn và khoa học sẽ giúp đồng nhất chất lượng các sản phẩm được làm ra.
Measurement – Đo lường
Trong một quá trình sản xuất sản phẩm, kiểm tra và đo lường là bước cuối nhưng lại đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định sản phẩm có đạt tiêu chuẩn hay không, từ đó đưa ra thị trường.
Doanh nghiệp cần có phương pháp, tiêu chuẩn riêng khi đo lường và kiểm tra để phù hợp với lĩnh vực của mình.
Environment – Môi trường
Môi trường làm việc bao gồm điều kiện làm việc và thời gian làm việc. Đây là hai yếu tố đan xen với nhau góp phần tạo nên chất lượng của sản phẩm.
Để biết một môi trường làm việc tốt thì các yếu tố như máy móc, cơ sở vật chất, đội ngũ làm việc, người xung quanh, thậm chí cả thời tiết (với 1 số ngành nghề sản xuất như sản xuất nông sản,…) – những yếu tố này khi ổn định, cân bằng sẽ giúp cho việc sản xuất hoạt động trơn tru.
Về thời gian làm việc cần khoa học, làm sao cho thu lại được năng suất tốt nhất (các nhà máy sản xuất thường chia làm ca ngày, ca đêm là vì thế).
Vai trò của mô hình 5M1E
Khi áp dụng 5M1E vào quá trình vận hành của doanh nghiệp, người ta nhận thấy mô hình 5M1E gần như phù hợp với tất cả các ngành nghề sản xuất.
Tuy nhiên, tùy vào lĩnh vực cụ thể mà họ áp dụng sẽ có những nguyên liệu đầu vào, phương pháp, kiểm tra đo lường khác nhau. Dưới đây là một số vai trò của 5M1E trong doanh nghiệp:
- Nhà lãnh đạo có thể phân tích nguyên nhân, xử lý vấn đề ngay sau khi phát sinh sự cố.
- Có thể nhìn nhận khách quan doanh nghiệp mình đang có gì, đang hoạt động như thế nào qua mô hình
- Trong quá trình hoạt động, nếu phát sinh vấn đề, thì nó xảy ra ở đâu? Bước này có ảnh hưởng hưởng trực tiếp đến bước sau? Nếu thay đổi bước này thì kết quả sản xuất sẽ ảnh hưởng tích cực hay tiêu cực?
- Nhanh chóng đưa ra phương án sản xuất hợp lý hoặc có thể điều chỉnh ngay khi phát sinh sự cố.
- Mô hình xương cá 5M1E giúp khám phá nguyên nhân gốc rễ chính và nguyên nhân gốc phụ của vấn đề / khiếm khuyết.
- Là một công cụ hữu ích trong dự án để xác định nguyên nhân gốc rễ trong giai đoạn
- Quy trình vận hàng được diễn ra một cách mạch lạc, giảm thiểu rủi ro có thể xảy ra.
- Tối ưu năng suất lao động, công việc được vận hành chính xác, trơn tru.
- Tiết kiệm chi phí trong quá trình sản xuất
Tạm kết
Trên đây là những nội dung có liên quan tới mô hình 5M1E mà Masterskills đã tổng hợp được, mong rằng độc giả có thể hiểu hơn về 5M1E là gì và đừng quên để lại phản hồi nếu bạn có những ý kiến đóng góp nhé!
