EN |
VN
Chaos theory là gì? Chaos theory hay thuyết hỗn mang, ban đầu là một nguyên lý khoa học mô tả tính không thể đoán trước của các yếu tố như thời tiết, hệ sinh thái và dòng nước. Mặc dù các hệ thống này có thể biểu hiện các hành vi hỗn loạn ngẫu nhiên, nhưng chúng có thể được xác định bằng các công thức toán học và chúng không hỗn loạn như mọi người nghĩ.
Thuyết hỗn mang chaos theory là gì?
Thuyết hỗn mang đề cập đến một lý thuyết toán học biện minh cho khả năng nhận được kết quả ngẫu nhiên từ các phương trình thông thường. Quy tắc chính đằng sau lý thuyết này là các sự kiện nhỏ có thể ảnh hưởng đáng kể đến kết quả của các sự kiện dường như không liên quan.
“Thuyết hỗn mang dạy chúng ta mong đợi những điều bất ngờ.”
Nguyên tắc của lý thuyết hỗn mang
Thuyết hỗn mang có một vài nguyên tắc quan trọng, bắt đầu với một nguyên tắc mà bạn có thể đã nghe nói đến – hiệu ứng con bướm. Nguyên tắc này cho thấy nguyên nhân của một cơn bão ngoài khơi Nhật Bản có thể bắt nguồn từ một con bướm vỗ cánh ở Mexico. Quá trình này có thể mất nhiều thời gian, nhưng kết nối được cho là có thật.
Theo hiệu ứng cánh bướm, nếu con bướm chưa bao giờ vỗ cánh, thì cơn bão đã không xảy ra. Nói một cách khác là các điều kiện ban đầu là cực kỳ quan trọng, và chúng có ảnh hưởng lớn đến kết quả của mọi việc. Một cái gì đó nhỏ ban đầu (một con bướm vỗ cánh) sẽ dẫn đến một cái gì đó lớn hơn (một cơn bão) vào kết quả cuối cùng.
Một nguyên tắc quan trọng khác của lý thuyết hỗn loạn là tính không thể đoán trước. Về cơ bản, chúng ta không bao giờ có thể biết được mọi sự kiện ban đầu của một vấn đề phức tạp. Điều này có nghĩa là kết quả cuối cùng của một sự kiện không bao giờ thực sự được biết trước. Chúng ta không thể dự đoán chính xác hầu hết mọi thứ bởi vì ngay cả những sai sót hoặc sơ suất rất nhỏ cũng có thể làm thay đổi kết quả.
Thuyết hỗn mang trong thị trường chứng khoán
Các lĩnh vực ứng dụng thuyết hỗn mang chaos theory là gì? Một số bao gồm địa chất, toán học, vi sinh, sinh học, khoa học máy tính, kinh tế, kỹ thuật, tài chính. Thuyết hỗn mang là một nỗ lực để xem và hiểu cơ sở cho các hệ thống phức tạp thoạt nhìn có vẻ như không có bất kỳ trật tự hoặc cấu trúc nào.
Thuyết hỗn mang được ứng dụng trong thị trường tài chính thường đi kèm với bộ dữ liệu phong phú. Thuyết hỗn mang có thể minh họa một hiện tượng tài chính thú vị, đó là cách các thị trường tài chính dường như lành mạnh lại gặp những cú sốc và sụp đổ đột ngột.
Những người tin vào thuyết hỗn mang nói rằng giá cả là điều ít ảnh hưởng đến sự thay đổi của cổ phiếu, trái phiếu hoặc bất kỳ chứng khoán nào khác. Niềm tin này cho thấy rằng những thời điểm có sự biến động giá cả, nó không nhất thiết phản ánh sức khỏe thực tế của thị trường. Việc xem giá cả như một chỉ số sau hay chỉ số thứ cấp sẽ khiến các nhà đầu tư không có đủ thông tin để phát hiện ra sự cố trước khi chúng xảy ra.
Có một số người dường như có thể định vị trước sự suy thoái của thị trường, nhưng họ thường đào sâu hơn nhiều so với dữ liệu giá cả để hiểu những điểm yếu về cấu trúc mà hầu hết mọi người đều bỏ qua.
Tìm hiểu thuyết hỗn mang trong kinh tế
Các mô hình kinh tế có thể được cải thiện thông qua việc áp dụng thuyết hỗn mang, mặc dù việc dự đoán sức khỏe của một hệ thống kinh tế và những yếu tố nào ảnh hưởng đến hệ thống kinh tế đó là một nhiệm vụ cực kỳ phức tạp.
Các hệ thống kinh tế và tài chính về cơ bản khác với các hệ thống trong khoa học tự nhiên. Đó là bởi vì các hệ thống kinh tế và tài chính vốn là kết quả của sự tương tác của mọi người. Do đó, các mô hình xác định thuần túy không thể cung cấp dữ liệu đại diện chính xác.
Mặc dù thuyết hỗn mang thường được cho là ám chỉ sự ngẫu nhiên và thiếu trật tự, nhưng chính xác hơn là nó như một sự ngẫu nhiên rõ ràng, là kết quả của các hệ thống phức tạp và sự tương tác giữa các hệ thống. Hi vọng qua nội dung giải thích trên đây bạn sẽ hiểu được thuyết hỗn mang chaos theory là gì.
Trâm Nguyễn
